Granice nauki: Kosmologia (wysoce) fantastyczna, część 1 Grog
GrogGranice nauki: Kosmologia (wysoce) fantastyczna, część 1Mija trzeci rok od ukazania się książki Lee Smolina Życie wszechświata. O dziwo, poza nielicznymi nader pochlebnymi recenzjami, wydarzenie to przeminęło bez większego echa. O wiele większy oddźwięk miała przed laty książka Rogera Penrose’a Nowy umysł cesarza, a jeszcze większy populistyczna Krótka historia czasu Stevena Hawkinga. A przecież w książce L. Smolina, popularyzującej jedne z najnowszych dociekań natury pochodzenia wszechświata, zawarty jest olbrzymi ładunek wiedzy o współczesnych osiągnięciach umysłów zmierzających do syntezy trzech, już nie dwóch, fundamentalnych teorii nauki: względności, kwantów i ewolucji. Książka L. Smolina roztacza zgoła nową jakościowo wizję świata, szerszą nieco od zasady antropicznej. Już wszechświat nie jest taki jaki jest po to, by rozwinął się w nim inteligentny obserwator, który (zaganiany codziennymi udrękami bytu) będzie go badał, doświadczał, oglądał i szukał odpowiedzi na pytania: czym jest wszechświat, życie, człowiek, świadomość. Jest taki, ponieważ wszystko przemawia za celową ewolucją darwinowską (w sensie samoorganizacji) przeróżnych wszechświatów w kierunku tego jedynego, ekologicznego wszechświata, który jest życiu przyjazny, świata, w którym istnienie złożonych struktur i życia tudzież świadomości jest naturalną konsekwencją podstawowych praw natury, wszechświata nie obojętnego, ale przyjaznego, co nie rozdziela materii od ducha, lecz łączy je zgoła. Podobny pogląd, aczkolwiek w skali układu słonecznego i Ziemi, rozpopularyzował onegdaj H. von Ditfurth w swym słynnym trój- (właściwie cztero-) księgu: Dzieci Wszechświata, Na początku był wodór, Duch nie spadł z nieba i Nie tylko z tego świata jesteśmy. W ostatnich rozdziałach Życia wszechświata kreśli Smolin jedną z najnowszych prób syntezy w jedną teorię kwantowej grawitacji obu nadal rozdzielnych teorii: kwantów i względności. Zarysowuje tak zwaną pętlową postać kwantowej grawitacji, w której czas i przestrzeń utkane są ze splecionych z sobą nici tudzież z zawiązanych na węzły sieci spinowych. Z obrazów tych wyłania się ziarnista (nie ciągła!) czasoprzestrzeń, utkana z elementarnych kwantowych węzłów. Zahacza oczywiście i o inne próby syntezy teorii kwantów z teorią względności, nad którą pracuje plejada gwiazd „kwantowo-grawitacyjnego” świata naukowego. O topologiczne kwantowe teorie pola, o teorię twistorów, teorię węzłów i sieci spinowych, o hipotezę holograficzną, o a-czasowy stos momentów wszechświata, o geometrię kwantową, i oczywiście o teorię strun. Obok tychże prób opisywanych przez L. Smolina istnieje wiele innych podejść, już to na gruncie klasycznej grawitacji, tak jak teoria wszechświata inflacyjnego, już to na drodze sformułowanej ostatnimi laty teorii samoorganizacji i chaosu teorii samoorganizującego się Wszechświata. Jednym z najnowszych, nader niekonwencjonalnych, nurtów wiodących do zbudowania kwantowej grawitacji, jest nie tyle połączenie teorii względności z teorią kwantów, ile włączenie w zasadę holograficzną obliczeń kwantowych. Zaskakującą konsekwencją tegoż mariażu jest wysoce spekulatywna, hipotetyczna, przynosząca zadziwiające koincydencje teoria1), którą wysnuwa i rozwija Paola A. Zizzi2). Warto się jej pracom dokładniej przyjrzeć, albowiem krzyżując sieci spinowe, zasadę holograficzną i informację kwantową, sięga swymi wywodami do początku Wszechświata jeszcze sprzed ery Plancka3) w sposób nieco odmienny od dotychczasowych, a wnioski, jakie wysnuwa, zadziwiają, szokują, i są o niebo fantastyczniejsze aniżeli fantastyka w ekstra-naukowym wydaniu. kontynuacja w kolejnym numerze 1 października 2000 1)Spekulacja naukowa to abstrakcyjne, oparte na analogiach bądź luźnych dociekaniach teoretycznych przypuszczenie. Hipoteza to domysł, przypuszczenie oparte już na prawdopodobieństwie, które wymaga sprawdzenia. Teoria to sformalizowany zbiór praw i definicji powiązanych logicznie w całość. 2) P.A. Zizzi, „Quantum Foam and de Sitter-like Universe” hep-th/9808180; P.A. Zizzi, „Holography, Quantum Geometry, and Quantum Information Theory” gr-qc/ 9907063; P.A. Zizzi, „Quantum Computation Toward Quantum Gravity” gr-qc/0008049, P.A. Zizzi, „Emergent Consciousness: from Early Universe to Our Mind” gr-qc/0007006. Wszystko w: http://xxx.sissa.it, http://xxx.lanl.gov, http://preprints.cern.ch 3) Skala Plancka to początek Wszechświata, osobliwość w ogólnej teorii względności, początek powstania i rozszerzania się Wszechświata; stan gdzie załamują się prawa fizyki, nie istnieje czas, przestrzeń, materia. Stan ten charakteryzują tzw. stałe Plancka, najmniejsze „kwanty” czasu, przestrzeni (wymiaru długości) i energii. |
Czy Magda Kozak była pierwszą Polką w stanie nieważkości? Ilu mężów zabiła Lukrecja Borgia? Kto pomógł bojownikom Bundu w starciu z carską policją? I wreszcie zdjęcie jakiego tajemniczego przedmiotu pokazywał Andrzej Pilipiuk? Tego wszystkiego dowiecie się z poniższej relacji z lubelskiego konwentu StarFest.
więcej »Długie kolejki, brak podstawowych towarów, sklepowe pustki oraz ograniczone dostawy produktów. Taki obraz PRL-u pojawia się najczęściej w narracjach dotyczących tamtych czasów. Jednak obywatele Polski Ludowej jakoś sobie radzą. Co tydzień w Teleranku Pan „Zrób to sam” pokazuje, że z niczego można stworzyć coś nowego i użytecznego. W roku 1976 startuje rubryka „Praktycznej Pani”. A o tym, od czego ona się zaczęła i co w tym wszystkim zmalował Tadeusz Baranowski, dowiecie się z poniższego tekstu.
więcej »34. Międzynarodowy Festiwal Komiksu i Gier w Łodzi odbywał się w kompleksie sportowym zwanym Atlas Arena, w dwóch budynkach: w jednym targi i program, w drugim gry planszowe, zaś pomiędzy nimi kilkanaście żarciowozów z bardzo smacznym, aczkolwiek nieco drogim pożywieniem. Program był interesujący, a wystawców tylu, że na obejrzenie wszystkich stoisk należało poświęcić co najmniej dwie godziny.
więcej »GSB – Etap 21: Stożek - Ustroń
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 20: Węgierska Górka – Stożek
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 19: Hala Miziowa – Węgierska Górka
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 18: Markowe Szczawiny – Hala Miziowa
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 17: Hala Krupowa – Markowe Szczawiny
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 16: Skawa – Hala Krupowa
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 15: Turbacz – Skawa
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 14: Krościenko nad Dunajcem - Turbacz
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 13: Przehyba – Krościenko nad Dunajcem
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 12: Hala Łabowska - Przehyba
— Marcin Grabiński
Odpowiedź na ripostę
— Grog
Replika dotycząca recenzji mojej książki
— Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz
Wyprawa dziesięciu tysięcy
— Artur Szrejter
U progu genowej (r)ewolucji
— Grog
Wirtualny fandom
— Andrzej Zimniak
Dziwna kraina świadomości
— Grog
Miłe końca (poznawania genomu) początki, część 2
— Grog
Wzajemne przenikanie
— Grog