Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.
Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.
Niekoniecznie jasno pisane: Jedenaście lat Sodomy
Większość komiksów Alejandro Jodorowsky’ego to całkowita fikcja i niczym nieskrępowana, rozbuchana fantastyka. Tym razem jednak zajmiemy się jednym z jego komiksów historycznych albo może „historycznych” – fabuła czteroczęściowej serii „Borgia” oparta jest bowiem na faktycznych postaciach i wydarzeniach, ale potraktowanych z dość dużą dezynwolturą.
Co nam w kinie gra: Perfect Days
„Proza życia według klozetowego dziada” może nie brzmi za zbyt chwytliwy filmowy tagline, ale Wimowi Wendersowi chyba coraz mniej zależy, aby jego filmy cechowały się przede wszystkim potencjałem na komercyjny sukces. Zresztą przepełnione nostalgią „Perfect Days” koresponduje całkiem nieźle z powoli podsumowującym swoją twórczość Niemcem, który jak wielu starych mistrzów, powoli zaczyna odchodzić do filmowego lamusa. Nie znaczy to jednak, że zasłużony reżyser żegna się z kinem. Tym bardziej że „Perfect Days” potwierdza, że mimo niemal 80 lat na karku, wciąż jest w bardzo dobrej formie.
Ten okrutny XX wiek: Budowle muszą runąć
Zdobycie ruin klasztoru na Monte Cassino przez żołnierzy armii Andersa obrosło wieloma mitami. Jednak „Monte Cassino” Matthew Parkera bardzo dobrze pokazuje, że był to jedynie drobny epizod w walkach o przełamanie niemieckich linii obrony na południe od Rzymu.
Niedzielny krytyk komiksów: Śrubełek? Głowadzik?
Każdy smok ma swój słaby punkt ukryty pod którąś z łusek. Tak było ze Smaugiem z „Hobbita”, tak było też ze smokiem z przygód Jonki, Jonka i Kleksa. A że w przypadku tego drugiego chodziło o wentyl do pompki? Na tym polegał urok komiksów Szarloty Pawel.
Fallout: Odc. 5. Szczerość nie zawsze popłaca
Brak Maximusa w poprzednim odcinku zostaje nam w znacznym stopniu zrekompensowany, bo teraz możemy obserwować jego perypetie z naprawdę dużym zainteresowaniem. Z kolei sporo do myślenia dają kolejne odkrycia, których Norm dokonuje w Kryptach 32 i 33.
Włoski Kurosawa
W latach 90. tryumfy święciły seriale anime z włoskim dubbingiem prezentowane w stacji Polonia 1. Jednak połączenie kultur ojczyzny sushi oraz ojczyzny pizzy nie zawsze musi wypadać tak kuriozalnie, czego dowodzi szósty tom antologii „Toppi. Kolekcja” pod tytułem „Japonia”.
Reacher: Sez. 2. odc. 8. Porozmawiajmy o zabijaniu
Chociaż główny bohater znalazł się w na pierwszy rzut oka beznadziejnym położeniu, to w istocie nie zastanawiamy się, czy uda mu się rozprawić z Langstonem i jego ludźmi, lecz jedynie czekamy, by dowiedzieć się, w jaki sposób tego dokona. Niestety tutaj twórcy scenariusza zdecydowanie przesadzili, gdyż pozwolili Reacherowi na zupełnie nieprawdopodobne wyczyny.
– kanał informacyjny ogólny [pomoc…] – kanał informacyjny działu [więcej…] – kanał informacyjny blogu
książkoweksiążkowe
Bardzo dobry pomysł miałam, tyle że bez sensuBeatrycze NowickaBardzo dobry pomysł miałam, tyle że bez sensuO ile jednak to, że związanie izomeru D prowadzi do faworyzowania reakcji w stronę D jest sensowne, to sytuacja odwrotna (że związanie formy L, stymuluje przemianę D w L) mija się z celem, bo oznacza, że reakcja pożądanej dla wirusa przemiany L w D jest hamowana przez swój substrat. Wirus „potrzebuje” by jego enzym związał L-Ala (w centrum katalitycznym), by przekształcić ją w D-Ala, ale jeśli zwiąże L-Ala w miejscu regulacyjnym, to jego aktywność jest przestawiona na produkcję L-Ala z D-Ala. Ten sposób regulacji kłóci się też z proponowanym mechanizmem rozprzestrzeniania się choroby i jej leczenia. Otóż – nasz trawiański wirus trafia do organizmu człowieka. Tam dominuje L-Ala. Zatem, istnieje większe prawdopodobieństwo, że cząsteczka enzymu zwiąże L-Ala, co „przestawi” ją na zamianę D w L. Powiedzmy, na 1000 cząsteczek enzymu tylko kilka zwiąże D-Ala a reszta L-Ala. Zatem kilka z nich będzie przekształcać L w D, a w tym samym czasie dziewięćset kilkadziesiąt będzie „ustawione” na przekształcanie D w L. W tej sytuacji nie dojdzie do wydajnej produkcji D-Ala. Ogólnie zresztą, tego rodzaju sytuacje, zwane czasem wchodzeniem w jałowe cykle, są z punktu widzenia organizmu niepożądane i wszelkie cykle oraz szlaki biochemiczne są tak regulowane, żeby tego zjawiska uniknąć. Organizmy nie posiadające mechanizmów regulacji pozwalających uniknąć jałowych cykli marnotrawiły swoje zasoby i energię i wymierały (no, parę wadliwych z punktu widzenia wydajności procesów się utrzymało2) z różnych powodów, ale cały czas organizmy żywe „pracują” nad ich poprawą). Dalej – leczenie. Cóż pomoże duże podawanie D-Ala? Po pierwsze D-Ala jest potrzebna wirusowi, więc dodatkowe jej dostarczanie to strzał w stopę. Tepper zdaje się myśleć, że jak będzie dużo D-Ala, to będzie zachodzić jej przekształcanie w L-Ala. Tyle że wcześniej napisała, że dużo D-Ala prowadzi do faworyzowania produkcji jeszcze większej ilości D-Ala. Punkt piąty – ozdrowienia Ludzie, którzy przyjeżdżali na Trawę zdrowieli. Tak naprawdę powinno być odwrotnie – to właśnie na Trawie ludzie powinni chorować, bo tu jest dużo D-Ala. A jeśli by już nawet zapomnieć o całym mechanizmie i uznać, że zjadanie D-Ala powstrzymuje wirusa, to po opuszczeniu Trawy owi ozdrowieńcy zachorują ponownie (wszak wirusa zabrali ze sobą a D-Ala już nie jedzą). Tutaj warto też wspomnieć, że dosyć często mechanizmy pobierania przez układ pokarmowy, transportu, czy pobierania przez komórki są wybiórcze względem konkretnych izomerów optycznych (tak jest np. w przypadku witaminy E). Zastanawiam się zatem czy D-Ala z pożywienia istotnie trafiałaby do komórek, tu jednak trzeba by się zagłębić w literaturę przedmiotu. Punkt szósty – „każda z naszych komórek znajduje wystarczająco dużo L-alaniny, żeby przetrwać” Autorka zdaje się tu sugerować, że przyczyną zgonów był nie tyle rozwój wirusa, co zużywanie przez niego L-Ala. Tyle że (patrz punkt czwarty, akapit piąty), nie powinno do tego dojść. Poza tym, alanina jest dla człowieka tzw. aminokwasem endogennym, czyli takim, który nasze komórki potrafią wytwarzać. Punkt siódmy – „nietoperze nie wykorzystują alaniny” To dodano, by wytłumaczyć chyba, dlaczego same nie chorują. Sytuacja, gdzie pozostałe gatunki używają danego aminokwasu a jeden nie, jest praktycznie rzecz ujmując niemal niemożliwa. Taki gatunek musiałby być produktem osobnej linii ewolucyjnej, która oddzieliłaby się od reszty w tuż po powstaniu życia na planecie. Wyrugowanie jednego aminokwasu oznacza bowiem inny kod genetyczny i zupełnie inne białka. Sytuacja, w której w każdym z tysięcy białek organizmu (dodajmy wielokomórkowego, skomplikowanego) dochodzi do podmiany każdej alaniny na inny aminokwas i to w dodatku tak, by nie doszło do zmian struktury prowadzących do utraty funkcji jest moim zdaniem niemożliwa. Punkt ósmy i ostatni – terapia Zostawmy tę nieszczęsną izomerazę a zachowajmy tylko tyle – D-Ala jest potrzebna wirusowi. „Egzotyczna” biochemia faktycznie jest wykorzystywana przez organizmy chorobotwórcze. Na przykład wiele bakterii wykorzystuje D-aminokwasy. Wchodzą one w skład peptydów sieciujących łańcuchy polisacharydowe peptydoglikanu, to jest substancji tworzącej ścianę komórkową bakterii. Taki peptydoglikan tworzy osłonę komórki. D-aminokwasy są tu korzystne o tyle, że organizm gospodarza ich nie używa, a więc nie posiada enzymów, mogących na przykład ciąć takie peptydy i w ten sposób niszczyć peptydoglikan. Pisząc krótko – nietypowe, rzadko występujące cząsteczki są „niewidoczne” dla biochemii gospodarza. Ale to rozwiązanie ma też swoją wadę – jeśli już dojdzie do powstania jakiegoś mechanizmu, który „celuje” w te cząsteczki lub systemy ich syntezy, to ten mechanizm będzie specyficznie szkodził bakterii. Specyficzność jest kluczem w terapii. Nowotwory dlatego są tak groźne i trudne w leczeniu, że tworzą je zmutowane komórki organizmu macierzystego, więc ich biochemia nie różni się znacząco (choć bywa rozregulowana). Dlatego nie można stworzyć leku, który będzie uszkadzał tylko komórki nowotworowe i stąd chemioterapia jest tak wyniszczająca – bo jest nieselektywna. Tymczasem bakterie są już bardziej odmienne i posiadamy cały wachlarz antybiotyków. Większość z nich jest skierowanych przeciwko procesom i reakcjom typowym dla bakterii, przez co nie szkodzą pacjentowi (albo szkodzą niedużo). Słynna i zasłużona w medycynie penicylina (oraz inne antybiotyki beta-laktamowe), zawiera w swojej cząsteczce strukturalny analog fragmentu dipeptydu D-Ala-D-Ala i w związku z tym hamuje enzym, wbudowujący ten dipeptyd w ścianę komórkową bakterii. W medycynie stosowany jest także analog samej D-Ala – cykloseryna. A to oznacza, że najprawdopodobniej byłaby ona skuteczna przeciw wirusowi wykorzystującemu D-alaninę i jakiś lekarz w desperacji stosujący po kolei wszystkie dostępne antybiotyki, czystym przypadkiem, mógłby natrafić na nią i przekonać się o jej skuteczności. A nawet gdyby ów szczęśliwy przypadek się nie przytrafił (powiedzmy, cykloseryna wyszła z użycia, albo jednak nie hamowałaby wydajnie biochemicznej maszynerii wirusa) – to już na obecnym etapie rozwoju technicznego wykonalna byłaby analiza składu wirusa. Gdyby odkryto, że wirus zawiera D-Ala, aminokwas stałby się natychmiast tematem intensywnych badań właśnie dlatego, że jest potencjalnym celem terapii specyficznej. Po potwierdzeniu tego, że D-Ala jest potrzebny do namnażania wirusa, możliwe byłoby zaprojektowanie analogu D-Ala, będącego inhibitorem wirusowego enzymu. Byłby on poszukiwanym lekarstwem. Na koniec Nie wiem, czy ktokolwiek jeszcze czyta ten artykuł, ale jeśli tak, to mam nadzieję, że dobitnie wyłożyłam, dlaczego podstawa „naukowa” „Trawy” jest bez sensu i gdzie autorka nie tylko „popisuje” się niewiedzą ale sama sobie przeczy. Moim celem było również przekazanie paru ciekawostek. Dziękuję za uwagę.  1) D i L to oznaczenia izomerów optycznych, zwanych także enancjomerami. D i L alanina różnią się konfiguracją podstawników przy atomie węgla Calfa. Węgiel ten jest tzw. centrum chiralnym, co oznacza, że tworzy cztery wiązania z czterema różnymi podstawnikami. W tym przypadku istnieją dwie możliwe konfiguracje podstawników, mające się do siebie jak odbicia lustrzane. Roztwory zawierające rozpuszczone tylko izomery jednego rodzaju, skręcają płaszczyznę światła spolaryzowanego, stąd mówi się o izomerach prawo- i lewoskrętnych. Nasze białka budują tylko izomery L (plus glicyna, która nie występuje w formie izomerów optycznych, ponieważ nie posiada centrum chiralnego). Kiedy Marjorie mówi: „nie znamy powodu, dla którego niektóre cząsteczki są skręcone w jedną, a inne w drugą stronę”, mówi głupotę o tyle, że skręcalność optyczna to zdolność powodowania zmiany własności światła na skutek oddziaływania z cząsteczką, a skręcenia jej samej. Co zaś do pochodzenia: prosta synteza chemiczna nie jest stereospecyficzna, zatem jeśli w przeszłości dochodziło do powstawania cząsteczek organicznych w „zwykłych” reakcjach chemicznych, powstawały mieszaniny enancjomerów. Jednak enzymy organizmów żywych, przekształcające cząsteczki zawierające centra chiralne są wybiórcze i preferują jeden izomer. Na wczesnym etapie rozwoju życia musiało dojść do wyboru, który potem się utrwalił, choćby dlatego, że np. do powstawania uporządkowanych struktur makrocząsteczek potrzebne jest, by kolejne monomery miały tę samą konfigurację.
2) Np. fotooddychanie. |
Bardzo dziękuję, sporo wysiłku w niego włożyłam.
Cieszy mnie też, że wzbudził zainteresowanie, bo trochę się bałam, że nie znajdą się chętni do lektury (starałam się pisać w miarę przystępnie, ale nie rezygnowałam całkiem z naukowego slangu, bo nie bardzo umiem stosować omówień po to, by unikać terminologii).
(chciałam też pokazać się od nieco innej strony - bliskiej mojej pracy zawodowej, miałam też nadzieję, że to, co piszę o antybiotykach i izomerach będzie ciekawe - kwestie związane z terapią antybiotykową mnie interesowały)
Natomiast co do star-trekowości - uważam, że Tepper wysiłek w książkę włożyła, coś tam poczytała w temacie (należy też zwrócić uwagę na to, że te dwadzieścia parę lat temu wiedziano znacznie mniej choć akurat podstawy regulacji enzymów były już znane, kwestie izomerów też, wreszcie mechanizm działania penicyliny - widzę w Google scholar publikację z 65), tylko że albo powierzchownie, albo się w to nie "wgryzła" (vide uwagi o "skręceniu cząsteczek" i brak zrozumienia tego, co napisała o enzymie).
Jeśli o mnie chodzi wolę, jak już autor pominie szczegóły (nie każdy jest Wattsem), niż żeby je umieścił bez zrozumienia i przemyślenia.
Aha, w razie potrzeby służę dodatkowymi wyjaśnieniami w komentarzach.
Ciekawe. Pytanie tylko ilu powieściom sf można postawić podobne zarzuty (niekoniecznie w dziedzinie biologii).
Prawdopodobnie wielu, choć pocieszające jest to, że dość sporo osób piszących twardą odmianę SF to fizycy, matematycy, programiści, astronomowie itp.
Nawet jeśli coś przykombinują, to przynajmniej postarają się nie przeczyć sobie w konstrukcji świata.
Całkowite trzymanie się nauki jest chyba niemożliwe - jakby ktoś miał pomysł na jakąś super-technologię całkowicie spójną z naszą nauką, to pognałby do biura patentowego zamiast do wydawnictwa.
Są też przypadki gdy autor nie policzył, ale potem jakoś z tego wybrnął – patrz https://en.wikipedia.org/wiki/The_Ringworld_Engineers#Origin :-D
Re-we-la-cja!
Naprawdę nie spodziewałem się (Hiszpańskiej Inkwizycji) tak rzeczowej krytyki biochemicznej na tym portalu. Chylę czoła! Nie czytałem powieści, wiec nie wiem, czy wszystkie zarzuty są słuszne, ale wykład z biochemii- świetny. Choć nie wiem ile osób bez oczopląsu wytrzymało do końca.
Z hard SF jest problem. Bo żeby napisać fajna rzecz wykorzystując wiedzę specjalistyczną, trzeba czasem grubych studiów, które leczą ze wszystkich pomysłów fantastycznych. No końcu tej wiedzy nawet "Grawitacja" się nie broni, mimo, że to najlepszy thriller o trzech prawach dynamiki Newtona. Wtedy trzeba zamknąć oczy i zrobić "skok w bok" na tyle dyskretnie, by czytelnika nie bolał zdrowy rozsądek w czasie jego amputacji. IMHO: mylenie aminokwasu z białkiem to zbyt grubo potraktowany temat, ale co do rozpowszechnienia izomerów L- i D-, to już mogłoby niespecjaliście ujść (gorzej z endogennością). Dlatego też bardzo podoba mi się jak P. Watts wyszedł z tematu nawiązywania kontaktu z Wężydłami w "Ślepowidzeniu" - mistrzowskie zagranie, które uprawdopodobniło konwersację z Obcymi po angielsku. Druga rzecz: przyczyny, dla których wampiry polowały na ludzi i ich wrażliwość na symbol krzyża. Widać tam rękę biologa.
No dobra. Pomarudziłem. Jeszcze raz gratuluję analizy.
Dziękuję :) Tak, Watts miesza fakty i fikcję w sposób sensowny.
Co do "Trawy" jeszcze najgorzej, moim zdaniem ma się pisanie o tym, że wirus jest wszechobecny z tym, że roznoszą go nietoperze, bo na tych nietoperzach to cały wątek został zbudowany - że obcy (a konkretniej ich drugie stadium rozwojowe) za pomocą tych nietoperzy wygubili całą rasę rozumną, a potem już w pełni dojrzałe osobniki miały z tego powodu kaca moralnego etc.
No i nie było sensu wnikać w te rozważania o aktywności enzymów. Już chyba lepiej byłoby napisać, coś w rodzaju, że wirus pochodzi z Trawy, i rodzime formy życia bronią się przed nim produkując D-alaninę, która hamuje jego rozwój. Mniej by w oczy kuło. Nadal pozostawałaby kwestia ozdrowień (chyba, że wirus jednak nie byłby tak łatwo przenoszony, tylko w bardzo specjalnych warunkach), no i czemu nikt nie wymyślił lekarstwa wcześniej.
Czy Magda Kozak była pierwszą Polką w stanie nieważkości? Ilu mężów zabiła Lukrecja Borgia? Kto pomógł bojownikom Bundu w starciu z carską policją? I wreszcie zdjęcie jakiego tajemniczego przedmiotu pokazywał Andrzej Pilipiuk? Tego wszystkiego dowiecie się z poniższej relacji z lubelskiego konwentu StarFest.
więcej »
Długie kolejki, brak podstawowych towarów, sklepowe pustki oraz ograniczone dostawy produktów. Taki obraz PRL-u pojawia się najczęściej w narracjach dotyczących tamtych czasów. Jednak obywatele Polski Ludowej jakoś sobie radzą. Co tydzień w Teleranku Pan „Zrób to sam” pokazuje, że z niczego można stworzyć coś nowego i użytecznego. W roku 1976 startuje rubryka „Praktycznej Pani”. A o tym, od czego ona się zaczęła i co w tym wszystkim zmalował Tadeusz Baranowski, dowiecie się z poniższego tekstu.
więcej »
34. Międzynarodowy Festiwal Komiksu i Gier w Łodzi odbywał się w kompleksie sportowym zwanym Atlas Arena, w dwóch budynkach: w jednym targi i program, w drugim gry planszowe, zaś pomiędzy nimi kilkanaście żarciowozów z bardzo smacznym, aczkolwiek nieco drogim pożywieniem. Program był interesujący, a wystawców tylu, że na obejrzenie wszystkich stoisk należało poświęcić co najmniej dwie godziny.
więcej »
GSB – Etap 21: Stożek - Ustroń
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 20: Węgierska Górka – Stożek
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 19: Hala Miziowa – Węgierska Górka
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 18: Markowe Szczawiny – Hala Miziowa
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 17: Hala Krupowa – Markowe Szczawiny
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 16: Skawa – Hala Krupowa
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 15: Turbacz – Skawa
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 14: Krościenko nad Dunajcem - Turbacz
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 13: Przehyba – Krościenko nad Dunajcem
— Marcin Grabiński
GSB – Etap 12: Hala Łabowska - Przehyba
— Marcin Grabiński
Mowa trawa, albo o tym jak wzorowa pani domu odkrywa uroki zoofilii
— Beatrycze Nowicka
Tryby historii
— Beatrycze Nowicka
Imperium zwane pamięcią
— Beatrycze Nowicka
Gorzka czekolada
— Beatrycze Nowicka
Kosiarz wyłącznie na okładce
— Beatrycze Nowicka
Bitwy nieoczywiste
— Beatrycze Nowicka
Morderstwa z tego i nie z tego świata
— Beatrycze Nowicka
Z tarczą
— Beatrycze Nowicka
Rodzinna sielanka
— Beatrycze Nowicka
Wiła wianki i to by było na tyle
— Beatrycze Nowicka
Supernowej nie zaobserwowano
— Beatrycze Nowicka
Artykuł genialny, a książka to jak widzę świetny przykład "startrekowego" podejścia do s-f. Wystarczy jak dodamy parę wypustek na czole czy wydłużone uszy i mamy nową rasę obcych. A wszyscy i tak niech mówią po angielsku;) Pisanie powieści s-f to o wiele trudniejsza sprawa niż fantasy, no chyba że ktoś chce zrobić klon Star Treka, jakąś space operę, czy military s-f.