Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 1 maja 2024
w Esensji w Esensjopedii

Woody Allen
‹Sen Kasandry›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułSen Kasandry
Tytuł oryginalnyCassandra's Dream
Dystrybutor Kino Świat
Data premiery25 kwietnia 2008
ReżyseriaWoody Allen
ZdjęciaVilmos Zsigmond
Scenariusz
ObsadaColin Farrell, Ewan McGregor, Mark Umbers, Tom Wilkinson, Hayley Atwell, Sally Hawkins, Tom Fisher, Richard Graham
MuzykaPhilip Glass
Rok produkcji2007
Kraj produkcjiUSA, Wielka Brytania
Czas trwania108 min
WWW
Gatunekthriller
Zobacz w
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
Wyszukaj / Kup

Konflikt tragiczny
[Woody Allen „Sen Kasandry” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Po obejrzeniu „Snu Kasandry” Woody’ego Allena pierwsze skojarzenie, jakie się narzuca, to podobieństwo filmu do pierwszego odcinka nieoficjalnej londyńskiej trylogii Allena – „Wszystko gra”. Jednak nie można traktować „Snu…” jako powtórki z rozrywki – owszem, reżyser znów obraca się w temacie zbrodni, winy i kary, ale podchodzi do niego z innej perspektywy. Efekt finalny nie jest wybitny, ale zajmujący z pewnością.

Ewa Drab

Konflikt tragiczny
[Woody Allen „Sen Kasandry” - recenzja]

Po obejrzeniu „Snu Kasandry” Woody’ego Allena pierwsze skojarzenie, jakie się narzuca, to podobieństwo filmu do pierwszego odcinka nieoficjalnej londyńskiej trylogii Allena – „Wszystko gra”. Jednak nie można traktować „Snu…” jako powtórki z rozrywki – owszem, reżyser znów obraca się w temacie zbrodni, winy i kary, ale podchodzi do niego z innej perspektywy. Efekt finalny nie jest wybitny, ale zajmujący z pewnością.

Woody Allen
‹Sen Kasandry›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułSen Kasandry
Tytuł oryginalnyCassandra's Dream
Dystrybutor Kino Świat
Data premiery25 kwietnia 2008
ReżyseriaWoody Allen
ZdjęciaVilmos Zsigmond
Scenariusz
ObsadaColin Farrell, Ewan McGregor, Mark Umbers, Tom Wilkinson, Hayley Atwell, Sally Hawkins, Tom Fisher, Richard Graham
MuzykaPhilip Glass
Rok produkcji2007
Kraj produkcjiUSA, Wielka Brytania
Czas trwania108 min
WWW
Gatunekthriller
Zobacz w
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
Wyszukaj / Kup
Przy ponownym oglądaniu filmu na DVD łatwiej wychwycić wszystkie smaczki, zauważyć zręczność Allena w kreowaniu złożonych postaci i niezwykłej atmosfery ostatecznej tragedii, ale także przyczepić się do mankamentów, które na małym ekranie są bardziej oczywiste niż w kinie. Główny zarzut wobec reżysera to brak oryginalności i ciągłe eksploatowanie tych samych motywów. Jednak chociaż w tej kwestii można Allena bronić, mówiąc o ciągłości w jego twórczości, różnych perspektywach opowiadania i jemu właściwym stylu, to dobrego słowa nie da się już powiedzieć o nielogiczności w opisie sytuacji moralnej przedstawionej w fabule, czy chociażby o Haley Atwell, która robi ze swojej – kluczowej dla bohatera granego przez Ewana McGregora – postaci bezuczuciową, nieprzeniknioną emocjonalnie marionetkę. We „Wszystko gra” główny bohater, Chris, kierował się zimną kalkulacją i egoistycznym dążeniem do przyjemnego, bezproblemowego życia londyńskich bogaczy, dlatego jego postępowanie znajdowało mroczne odzwierciedlenie w jego charakterze. Tymczasem w „Śnie Kasandry” bracia Ian i Terry na początku chcą po prostu utrzymać się na powierzchni, dopiero potem, zwłaszcza w przypadku Iana, pojawia się apetyt na więcej. Co więcej, zbrodnia nie jest tym, co pierwsze przychodzi im do głowy podczas szukania rozwiązania na swoje problemy. Stąd ich gotowość spełnienia prośby o morderstwo kłóci się z wcześniejszym rysunkiem psychologicznym postaci. Allen sam zastawia na siebie pułapkę: najpierw przedstawia zagubione, ale na pewno nie antypatyczne postaci, by potem błyskawicznie wprowadzić je w świat występku. Może być też inaczej, że Allen doskonale wiedział, co robi i popychając bohaterów do zbrodni; chciał jedynie ukazać makiaweliczną, nikczemną stronę ludzkiej natury: mili, choć lekkomyślni chłopcy, przeciętniacy, okazują się zdolni do nienaturalnego aktu przemocy. Skoro oni, to my także. W końcu z jednej strony morderstwo stoi w sprzeczności z moralnymi zasadami człowieka, z drugiej agresja wpisana jest w naszą cywilizację. Właśnie tą sprzecznością zajmuje się Allen w „Śnie Kasandry” i rozpisuję ją na dwóch głównych bohaterów: Ian symbolizuje przemoc i ludzką chciwość, hamowaną jednak czasem dobrymi odruchami, Terry – moralność nadszarpniętą winą.
Reżyser tradycyjnie już stosuje nawiązania i aluzje do znanych zjawisk kulturowych. We „Wszystko gra” inspirował się „Zbrodnią i karą” Dostojewskiego i operą, tym razem zapożycza strukturę narracji z tragedii antycznej. Oto Ian i Terry popadają w kłopoty: pierwszy chce zaimponować dziewczynie, zepsutej aktorce teatralnej i telewizyjnej (Atwell), a poza tym wyrwać się z szarej rzeczywistości londyńskiego przeciętniactwa. Drugi musi spłacić długi, które zawdzięcza zamiłowaniu do hazardu. Wydawałoby się, że takie problemy nie doprowadzą do najgorszego, ale w kinie już nieraz widzieliśmy, jak trudności urastały do rangi katastrof. Nie inaczej jest i tym razem. Panowie nie cofną się przed zbrodnią, chociaż wyrzuty sumienia dadzą o sobie znać. Allen rozgrywa całą drugą połowę filmu właśnie wokół poczucia winy. Buduje klasyczny konflikt tragiczny, którego nie da się rozwiązać. Daje to pole do popisu aktorom, dobremu, choć nie zaskakującemu Ewanowi McGregorowi oraz znakomitemu Colinowi Farrelowi. Allen cały czas udowadnia, że ma rękę do swoich aktorów i nawet taka wpadka jak jałowa aktorsko Attwell tego nie zmieni.
Na konflikcie tragicznym kulturowe odniesienia Allena się nie kończą. Sam tytuł, „Sen Kasandry”, zawiera nawiązanie do mitologii, umożliwiające zrozumienie bezpośredniego połączenia na linii tytuł-treść filmu. Kasandra była córką króla Priama, władcy Troi. Dzięki darowi jasnowidzenia przewidziała atak Greków, ale nikt nie posłuchał jej rad, dlatego Troja została zniszczona. Stąd w kulturze funkcjonuje jako synonim bliskiego nieszczęścia. Bohaterowie filmu Allena próbują oszukać samych siebie, wmawiają sobie, że wyrzuty sumienia można zagłuszyć, a tymczasem już na samym początku mogliby przewidzieć nadchodzącą i nieuniknioną tragedię. Sami sobie są Kasandrami, które nie słuchają własnych wizji. W filmie jest dużo scen, gdy bohaterowie nie mogą spać lub mają koszmary – można to swobodnie potraktować jako aluzje do tytułowego snu-ostrzeżenia, uporczywie odganianego, ale prawdziwego.
Powracając do porównania „Snu Kasandry” z „Wszystko gra”, oba filmy różnią się także wymową, bo zakończenia mają diametralnie inne. Allen wydaje się sobie zaprzeczać, ale tak naprawdę po prostu nie chce ograniczać się do jednego punktu widzenia. Jego dwa filmy tworzą merytoryczną całość. Z jednej strony otrzymujemy cyniczną konkluzję z „Wszystko gra” zawartą już w samym tytule – człowiek z natury jest stworzony do korzystania z najniższych instynktów, a liczą się nie zasady moralne, ale kwestia czy odstępstwa od norm społecznych zostaną wykryte. Z drugiej strony mamy paradoksalnie bardziej pocieszające stwierdzenie w „Śnie Kasandry” – człowiek jest tylko pozornie zdolny do wszystkiego, ale poczucie winy wcześniej czy później pokona go psychicznie, dlatego można wywnioskować, że nie jest na wskroś zły. Nie urodziliśmy się, by żyć z takim ciężarem, jakim jest zbrodnia.
Ta interesująca analiza jest niestety włożona w ramy standardowych metod realizacyjnych Allena. To ciągle dobre dialogi, znakomicie zbudowana atmosfera, styl i spokojne tempo, dobre aktorstwo. Świetnie, ale budzące skojarzenia z poprzednimi filmami Allena rozwiązania fabularne mogą wielbicieli reżysera zwyczajnie znudzić.
koniec
10 grudnia 2008

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Niedożywiony szkielet
Jarosław Loretz

27 V 2023

Sądząc ze „Zjadacza kości”, twórcy z początku XXI wieku uważali, że sensowne pomysły na horrory już się wyczerpały i trzeba kleić fabułę z wiórków kokosowych i szklanych paciorków.

więcej »

Młodzi w łodzi (gwiezdnej)
Jarosław Loretz

28 II 2023

A gdyby tak przenieść młodzieżową dystopię w kosmos…? Tak oto powstał film „Voyagers”.

więcej »

Bohater na przekór
Sebastian Chosiński

2 VI 2022

„Cudak” – drugi z trzech obrazów powstałych w ramach projektu „Kto ratuje jedno życie, ten ratuje cały świat” – wyreżyserowała Anna Kazejak. To jej pierwsze dzieło, które opowiada o wojennej przeszłości Polski. Jeśli ktoś obawiał się, że autorka specjalizująca się w filmach i serialach o współczesności nie poradzi sobie z tematyką Zagłady, może odetchnąć z ulgą!

więcej »

Polecamy

Android starszej daty

Z filmu wyjęte:

Android starszej daty
— Jarosław Loretz

Knajpa na szybciutko
— Jarosław Loretz

Bo biblioteka była zamknięta
— Jarosław Loretz

Wilkołaki wciąż modne
— Jarosław Loretz

Precyzja z dawnych wieków
— Jarosław Loretz

Migrujące polskie płynne złoto
— Jarosław Loretz

Eksport w kierunku nieoczywistym
— Jarosław Loretz

Eksport niejedno ma imię
— Jarosław Loretz

Polski hit eksportowy – kontynuacja
— Jarosław Loretz

Polski hit eksportowy
— Jarosław Loretz

Zobacz też

Tegoż twórcy

Nie graj już tego więcej, Woody
— Kamil Witek

Esensja ogląda: Wrzesień 2016 (1)
— Miłosz Cybowski, Marcin Mroziuk, Marcin Osuch

Esensja ogląda: Luty 2016
— Sebastian Chosiński, Marcin Mroziuk, Jarosław Robak, Konrad Wągrowski

Esensja ogląda: Pażdziernik 2015 (1)
— Jarosław Loretz, Jarosław Robak

Nic już nie gra
— Grzegorz Fortuna

Esensja ogląda: Sierpień 2015 (2)
— Jarosław Loretz, Marcin Mroziuk

Rozsądek i romantyczność
— Jarosław Robak

Esensja ogląda: Marzec 2014 (2)
— Krystian Fred, Jarosław Loretz

Esensja ogląda: Październik 2013 (3)
— Piotr Dobry, Jarosław Loretz, Konrad Wągrowski

Espoo Ciné 2013: Kobieta na skraju załamania nerwowego
— Marta Bałaga

Tegoż autora

Szybciej. Głośniej. Więcej zębów
— Ewa Drab

Samochody (nie) latają
— Ewa Drab

Kreacja automatyczna
— Ewa Drab

PR rządzi światem
— Ewa Drab

(I)grać i (wy)grać z czasem
— Ewa Drab

Llewyn Davis jest palantem
— Piotr Dobry, Ewa Drab, Grzegorz Fortuna

Wszyscy jesteśmy oszustami
— Ewa Drab

Rzut kośćmi i sekrety Freuda
— Ewa Drab

Kto się boi Vina Diesla?
— Ewa Drab

Duch z piwnicy
— Ewa Drab

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.