Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 2 maja 2024
w Esensji w Esensjopedii

Muzyka

Magazyn CCXXXV

Podręcznik

Kulturowskaz MadBooks Skapiec.pl

Nowości

muzyczne

więcej »

Zapowiedzi

Pożegnania 2018 (2)

Esensja.pl
Esensja.pl
Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2018 roku. Dziś miesiące kwiecień-czerwiec.

Jarosław Loretz

Pożegnania 2018 (2)

Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2018 roku. Dziś miesiące kwiecień-czerwiec.
Jak w zeszłorocznym podsumowaniu pisałem, tempo wymierania twórców popkultury przyspiesza, w wiek sędziwy wchodzą bowiem pokolenia, których najbardziej płodna działalność przypadała na lata 1960. i początek 1970. Czyli na czas, kiedy gwałtownym przemianom ulegało tak kino, jak i muzyka rozrywkowa, wychodzące z getta elitarności. Pojawiło się więcej nurtów, udoskonalona została technika tak wykonania, jak i transmisji i magazynowania dźwięku i obrazu, wreszcie ogromnie poszerzyła się pula odbiorców. A to z kolei zrodziło zapotrzebowanie na nowe rzesze twórców. W tym samym czasie pod coraz biedniejsze strzechy zaczęła trafiać także literatura piękna, pełną gębą już masowa. Triumfy święciła fantastyka, krzepko trzymały się romanse, a western jeszcze nie oddawał pola sensacji.
Lista zmarłych twórców oraz osób, które miały zauważalny wpływ na globalną popkulturę, oczywiście nie jest kompletna. Byłoby to po prostu niemożliwe, a i objętość takiej listy byłaby iście gargantuiczna. Można tu znaleźć wyłącznie te osoby, które miały wpływ na odbiorcę światowego, oraz te, których nazwisko swego czasu budziło duży oddźwięk w Polsce. Jednak nawet przy zastosowaniu takich kryteriów lista jest zasmucająco długa.
W kwietniu odeszli:
5. – Isao Takahata, współzałożyciel studia Ghibli, reżyser bardzo wysoko notowanych animacji, wśród których prym wiodą „Grobowiec świetlików”, „Powrót do marzeń” i „Księżniczka Kaguya”.
8. – Juraj Herz, słowacki reżyser i scenarzysta, twórca nie tylko wybitnego, przez dłuższy czas zakazanego w Czechosłowacji „Palacza zwłok”, ale również i „Morgiany”, „Pięknej i potwora” oraz kiczowatego horroru „Wampir z Feratu”, z samochodem żłopiącym krew prowadzących go kierowców.
12. – Tomasz Wojnar, współzałożyciel, gitarzysta i wokalista punkrockowego zespołu Defekt Muzgó.
13. – Miloš Forman, czeski reżyser związany przez praktycznie całe swoje zawodowe życie z Hollywood. Spod jego ręki wyszły: „Lot nad kukułczym gniazdem” (5 Oscarów, 6 Złotych Globów, 6 nagród BAFTA), „Hair”, „Amadeusz” (8 Oscarów, 4 Złote Globy, 4 nagrody BAFTA, Cezar), „Skandalista Larry Flint” (2 Złote Globy, Złoty Niedźwiedź), „Człowiek z księżyca” (Złoty Glob i Srebrny Niedźwiedź) i „Duchy Goi”.
15. – R. Lee Ermey, zawodowy sierżant, który zwrócił na siebie uwagę publiczności rolą… sierżanta w „Pełnym magazynku” Kubricka. W następnych latach kontynuował tradycję występów w roli podoficera bądź oficera wojska, ewentualnie policji, pojawiając się m.in. w „Szczelinie”, „Szkole wyrzutków”, „Porywaczach ciał”, thrillerze „Siedem”, „Przerażaczach”, „Wysłanniczce” czy remake’u „Teksańskiej masakry piłą mechaniczną”.
25. – Michael Anderson, brytyjski reżyser, na którego koncie znajduje się pierwsza ekranizacja „Roku 1984” Orwella, a także „W 80 dni dookoła świata” z Davidem Nivenem i Shirley MacLaine, „Ucieczka Logana” z Michaelem Yorkiem i oparty na prozie Raya Bradbury’ego miniserial „Kroniki marsjańskie”.
29. – Rose Laurens, w rzeczywistości Rose Podwojny, francuska piosenkarka i kompozytorka, wnuczka warszawskiego kompozytora, pianisty i skrzypka, tworzącego muzykę ilustracyjną do niemych filmów. Sławę przyniosła jej piosenka „Africa”, a także wykonanie utworu „J’avais rêvé d’une autre vie” z musicalu „Nędznicy”, kilka lat później przetłumaczonego na angielski jako „I Dreamed a Dream”.
W maju:
13. – Margot Kidder, kanadyjsko-amerykańska aktorka, która zyskała rozgłos odgrywaniem obu głównych postaci w „Siostrach” de Palmy, a popularność i uznanie rolą Lois Lane w pełnometrażowym „Supermanie” z 1978 i wszystkich trzech jego kontynuacjach. Oprócz tego wystąpiła m.in. w „Czarnych świętach” z 1974, pierwszym „Amityville” oraz na rozkładówce „Playboya” w marcu 1975.
14. – William van Cutsem, bardziej znany jako William Vance, belgijski rysownik komiksowy, znany przede wszystkim z serii „XIII” oraz „Bruce J. Hawker”.
18. – Jerzy Horwath, pianista, kompozytor i producent muzyczny, jeden z założycieli zespołu Dżamble.
21. – Aleksandr Askoldow, rosyjski reżyser jedynego, ale za to wybitnego filmu „Komisarz” z 1967 roku, za który – ze względu na nieprawomyślną tematykę (Żydzi byli wówczas na cenzurowanym) – wyleciał ze studia filmowego, z partii, nawet z Moskwy, z wilczym biletem w zawodzie.
22. – Philip Roth, amerykański pisarz, dwukrotny zdobywca National Book Award („Goodbye, Columbus” i „Teatr Sabata”), nagrodzony także Pulitzerem za powieść „Amerykańska sielanka”, najbardziej jednak znany ze skandalizującego „Kompleksu Portnoya”.
27. – Gardner Dozois, amerykański pisarz, redaktor i wydawca literatury science fiction. Dwukrotny laureat Nebuli za opowiadania, wielokrotny laureat Hugo i Locusa za pracę edytorską i redaktorską, wieloletni (1986-2004) redaktor naczelny „Asimov’s Science Fiction”, twórca ponad setki antologii, z których do polskiego czytelnika dotarły ledwie trzy: „Najlepsze opowiadania science fiction roku 1996”, oraz dwie zredagowane z Georgem R. R. Martinem: „Pieśni umierającej Ziemi” i „Chodząc nędznymi ulicami”.
31. – Michael D. Ford, specjalista od filmowych dekoracji. Pracował na planie „Imperium kontratakuje” i „Powrotu Jedi” (w obu przypadkach ekipa od scenografii była nominowana do Oscara), „Poszukiwaczy zaginionej Arki” (Oscar wespół z Leslie Dilleyem i Normanem Reynoldsem), „Imperium Słońca”, Bondów „W obliczu śmierci”, „Licencja na zabijanie” i „GoldenEye”, a w końcu „Titanica” (drugi w karierze Oscar, tym razem z Peterem Lamontem) i „Wing Commandera”.
W czerwcu:
3. – Robert Brylewski, muzyk rockowy i reggae, wokalista, kompozytor i autor tekstów. Współzałożyciel zespołów Kryzys, Brygada Kryzys, Izrael, Armia, Max i Kelner oraz Falarek Band. Zmarł w wyniku „pomyłki”, czyli ciężkiego pobicia na warszawskiej Pradze, przed drzwiami własnego domu.
7. – Barbara Wachowicz, pisarka, reportażystka, autorka opracowań biograficznych o Mickiewiczu, Słowackim, Sienkiewiczu, Żeromskim, Kasprowiczu, Kościuszce i innych.
8. – Eunice Gayson, brytyjska aktorka, która weszła do historii kina jako pierwsza ekranowa dziewczyna Bonda, Sylvia Trench, obecna w „Doktorze No” i „Pozdrowieniach z Rosji”. Oprócz tego Gayson zagrała m.in. w „Zemście Frankensteina”, jednej z flagowych produkcji Hammera.
11. – Roman Kłosowski, aktor filmowy i teatralny, znany przede wszystkim z roli Romana Maliniaka z serialu „Czterdziestolatek”. Jednak chyba najciekawszą jego rolą był książę maharadża Kaburu, odpalający aligatora w „Hydrozagadce” Andrzeja Kondratiuka.
12. – Jarosław Kozidrak, starszy brat Beaty, gitarzysta, wokalista i kompozytor, współzałożyciel zespołu Bajm (litera „j” w nazwie zespołu pochodziła od jego imienia). Autor muzyki do m.in. „Józek, nie daruję Ci tej nocy”, „Nie ma wody na pustyni”, „Piechotą do lata” czy „Dwa serca, dwa smutki”.
16. – Giennadij Rożdiestwienski, wybitny rosyjski dyrygent. Na swoim koncie ma nagrane wraz z Orkiestrą Symfoniczną Ministerstwa Kultury ZSRR wszystkie symfonie m.in. Szostakiewicza i Głazunowa, a także współpracę z największymi orkiestrami światowymi, jak choćby Berliner Philharmoniker, Chicago Symphony Orchestra czy London Symphony Orchestra.
18. – Helga Grohmann, bardziej znana jako Maria Rohm. Austriacka aktorka, występująca raczej drugoplanowo w europejskich produkcjach kina tzw. trashowego (śmieciowego). Wśród jej występów warto wymienić „The Million Eyes of Sumuru” u boku Klausa Kinskiego, „Zemstę Fu Manchu”, „Krew Fu Manchu” i „Księcia Draculę” u boku Christophera Lee, „Portret Doriana Graya” u boku Herberta Loma i szereg produkcji sexploitation reżyserowanych przez Jesúsa Franco.
22. – Vincent Paul Abbott, perkusista, jeden z założycieli metalowego zespołu Pantera.
27. – Harlan Ellison, amerykański pisarz SF, redaktor antologii fantastycznych (m.in. „Niebezpieczne wizje”), wielokrotny laureat nagród Hugo, Nebula, Locus i Bram Stoker. Autor scenariuszy w serialach „Star Trek”, „Po tamtej stronie”, „Spotkanie z Alfredem Hitchcockiem” i „The Man from U.N.C.L.E.”, konsultant „Strefy mroku” i „Babilonu 5”. W Polsce jego twórczość była mało znana. Zmieniło to dopiero obszerne, dwutomowe wydanie zbioru „To, co najlepsze”, wypuszczone w zeszłym roku przez Prószyńskiego i S-kę.
29. – Irena Szewińska (w zasadzie Kirszenstein-Szewińska), lekkoatletka, zdobywczyni medali olimpijskich w biegu na 100 metrów (brąz w Meksyku), 200 metrów (srebro w Tokio, złoto w Meksyku, brąz w Monachium), 400 metrów (złoto w Montrealu), sztafecie 4 x 100 metrów (złoto w Tokio) i w skoku w dal (srebro w Tokio). Aktywna zawodowo od roku 1962 po igrzyska w Moskwie w roku 1980.
29. – Steve Ditko, rysownik komiksowy, przez długie lata jeden z filarów Marvela, współtwórca – ze Stanem Lee – postaci Spider-Mana i Doktora Strange’a, a także Green Goblina.
koniec
9 stycznia 2019

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Nie taki krautrock straszny: Eins, zwei, drei, vier, fünf…
Sebastian Chosiński

29 IV 2024

Wydawana od trzech lat seria koncertów Can z lat 70. ubiegłego wieku to wielka gratka dla wielbicieli krautrocka. Przed niemal trzema miesiącami ukazał się w niej album czwarty, zawierający koncert z paryskiej Olympii z maja 1973 roku. To jeden z ostatnich występów z wokalistą Damo Suzukim w składzie.

więcej »

Non omnis moriar: Brom w wersji fusion
Sebastian Chosiński

27 IV 2024

Muzyczna archeologia? Jak najbardziej. Ale w pełni uzasadniona. W myśl Horacjańskiej sentencji: „Nie wszystek umrę” chcemy w naszym cyklu przypominać Wam godne ocalenia płyty sprzed lat. Albumy, które dawno już pokrył kurz, a ich autorów pamięć ludzka nierzadko wymazała ze swoich zasobów. Dzisiaj najbardziej jazzrockowy longplay czechosłowackiej Orkiestry Gustava Broma.

więcej »

Nie taki krautrock straszny: Czas (smutnych) rozstań
Sebastian Chosiński

22 IV 2024

Longplayem „Future Days” wokalista Damo Suzuki pożegnał się z Can. I chociaż Japończyk nigdy nie był wielkim mistrzem w swoim fachu, to jednak każdy wielbiciel niemieckiej legendy krautrocka będzie kojarzył go głównie z trzema pełnowymiarowymi krążkami nagranymi z Niemcami.

więcej »

Polecamy

Murray Head – Judasz nocą w Bangkoku

A pamiętacie…:

Murray Head – Judasz nocą w Bangkoku
— Wojciech Gołąbowski

Ryan Paris – słodkie życie
— Wojciech Gołąbowski

Gazebo – lubię Szopena
— Wojciech Gołąbowski

Crowded House – hejnał hejnałem, ale pogodę zabierz ze sobą
— Wojciech Gołąbowski

Pepsi & Shirlie – ból serca
— Wojciech Gołąbowski

Chesney Hawkes – jeden jedyny
— Wojciech Gołąbowski

Nik Kershaw – czyż nie byłoby dobrze (wskoczyć w twoje buty)?
— Wojciech Gołąbowski

Howard Jones – czym właściwie jest miłość?
— Wojciech Gołąbowski

The La’s – ona znowu idzie
— Wojciech Gołąbowski

T’Pau – marzenia jak porcelana w dłoniach
— Wojciech Gołąbowski

Zobacz też

W trakcie

zobacz na mapie »
Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.