Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 3 maja 2024
w Esensji w Esensjopedii

Wariacje literackie: Kim jest poeta?

Esensja.pl
Esensja.pl
„Twarz poety jest jego poezją”, pisze Piotr Matywiecki w fenomenalnej pracy o Julianie Tuwimie. Nie wiem, na ile owo spostrzeżenie można odnieść do wszystkich poetów; z pewnością pasuje ono do autora „Kwiatów polskich”. Jego twarz fizyczna, a także ta zmitologizowana w licznych opowieściach, zawiera los nietuzinkowego twórcy kojarzonego dziś głównie z wierszykami dla dzieci.

Michał Foerster

Wariacje literackie: Kim jest poeta?

„Twarz poety jest jego poezją”, pisze Piotr Matywiecki w fenomenalnej pracy o Julianie Tuwimie. Nie wiem, na ile owo spostrzeżenie można odnieść do wszystkich poetów; z pewnością pasuje ono do autora „Kwiatów polskich”. Jego twarz fizyczna, a także ta zmitologizowana w licznych opowieściach, zawiera los nietuzinkowego twórcy kojarzonego dziś głównie z wierszykami dla dzieci.
Tuwima przywołuję nie bez kozery. W wierszu „Jeszcze o poecie” daje ciekawą odpowiedź na pytanie, kim według niego jest poeta.
Z dłonią na oczach zamkniętych
– Jak poeta z dziecinnego widzenia –
Teraz ja sam
Poeta,
Ja sam prawie święty,
W niepamięci trwam,
Z młodziutkiego marzenia jak z bibułki wycięty
Niech nas nie zmyli prostota słów, autor mówi coś bardzo istotnego. Jest to wiersz o spotkaniu dwóch osób: młodego i starego Tuwima; dwóch wyobrażeń, z których jedno jest marzeniem o byciu wielkim poetą, drugie natomiast próbą przypomnienia sobie, kim kiedyś byłem i jak kiedyś myślałem.
Matywiecki w komentarzu do „Jeszcze o poecie” pisze, że spotkanie między dwoma Tuwimami ma miejsce w niepamięci, „w przestrzeni nieokreślonej, może nawet niemożliwej”. Być może tym właśnie jest poezja – znalezieniem się gdzieś obok rzeczywistości.
Jeszcze lepiej ów stan opisuje sam Tuwim w urodzinowym liście do siostry:
Bywają chwile, gdy mam setki tysięcy lat – inaczej nie byłbym poetą; są chwile, gdy mam lat siedem… dwanaście… dwadzieścia. Też dlatego, że jestem poetą. Więc co tu gadać o młodości lub starości?
Kiedy czytałem cytowany wyżej wiersz, przypomniało mi się pewne opowiadanie Jorge Luisa Borgesa – „Tamten”, pochodzące ze zbioru „Księga piasku”. Nie jest to, rzecz jasna, wiersz, jednak również odnosi się do istoty tego, co zwiemy poezją.
O ile „Jeszcze o poecie” zaskakuje łatwością, z jaką narrator porusza się między dawnym a obecnym ja, o tyle u Borgesa mamy niemożliwą do przekroczenia barierę wieku. Bohaterowie, młody i stary narrator, mimo fizycznego spotkania (na ławce w parku w Cambridge) nie są w stanie nawiązać kontaktu. Ten pierwszy bierze niezwykłe wydarzenie za sen, drugi natomiast dochodzi do wniosku, że sam jest snem i być może w ogóle nie istnieje.
Oba obrazy, Tuwima i Borgesa, są swoimi rewersami. Kiedy więc dla polskiego twórcy poezja jest spotkaniem, argentyński pisarz przedstawia ją jako niemożliwość. Dwie diametralnie odmienne wizje, obie fascynujące i zapewne obie prawdziwe – przynajmniej dla ich twórców. Zadanie czytelnika: znaleźć własną.
koniec
25 października 2009

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Okładka <i>Amazing Stories Quarterly</i> z wiosny 1929 r. to portret jednego z Małogłowych.<br/>© wikipedia

Stare wspaniałe światy: Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
Andreas „Zoltar” Boegner

11 IV 2024

Czy „Nowy wspaniały świat” Aldousa Huxleya, powieść, której tytuł wykorzystałem dla stworzenia nazwy niniejszego cyklu, oraz ikoniczna „1984” George’a Orwella bazują po części na pomysłach z „After 12.000 Years”, jednej z pierwszych amerykańskich antyutopii?

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (24)
Andreas „Zoltar” Boegner

7 IV 2024

Kontynuując omawianie książek SF roku 2021, przedstawiam tym razem thriller wyróżniony najważniejszą nagrodą niemieckojęzycznego fandomu. Dla kontrastu przeciwstawiam mu wydawnictwo jednego z mniej doświadczonych autorów, którego pierwsza powieść pojawiła się na rynku przed zaledwie dwu laty.

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (23)
Andreas „Zoltar” Boegner

14 III 2024

Science fiction bliskiego zasięgu to popularna odmiana gatunku, łącząca zazwyczaj fantastykę z elementami powieści sensacyjnej lub kryminalnej. W poniższych przykładach chodzi o walkę ze skutkami zmian klimatycznych oraz o demontaż demokracji poprzez manipulacje opinią publiczną – w Niemczech to ostatnio gorąco dyskutowane tematy.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Z tego cyklu

Wiewiórki Nabokova
— Michał Foerster

A momenty były?
— Michał Foerster

Jak nie zostałem wielkim pisarzem science fiction
— Michał Foerster

Dobry czytelnik
— Michał Foerster

Szaleńcy boży Flannery O’Connor
— Michał Foerster

Literatura a życie
— Michał Foerster

Dlaczego nie lubimy poezji
— Michał Foerster

Autor i słowo
— Michał Foerster

Zabawy z Carrollem
— Michał Foerster

Najlepsza książka 2009 roku
— Michał Foerster

Tegoż autora

Popkultura i antyk: Elektra
— Michał Foerster

Steve Jobs wielkim poetą był
— Michał Foerster

Notatki na marginesie „Mapy i terytorium”
— Michał Foerster

Popkultura i antyk: Błagalnice
— Michał Foerster

Popkultura i antyk: Dzieci Heraklesa
— Michał Foerster

Popkultura i antyk: Persowie
— Michał Foerster

Chociaż nie brzmi to zbyt oryginalnie
— Michał Foerster

Popkultura i antyk: Trachinki
— Michał Foerster

Popkultura i antyk: Ajas
— Michał Foerster

Popkultura i antyk: Filoktet
— Michał Foerster

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.