Pożegnania 2021 (3/4)Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2021 roku. Dziś miesiące lipiec-wrzesień.
Jarosław LoretzPożegnania 2021 (3/4)Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2021 roku. Dziś miesiące lipiec-wrzesień. Zgodnie z doroczną tradycją proponuję chwilę zadumy nad rozległością strat, jakie poniosła w minionym roku szeroko pojęta kultura. Odchodzą od nas kolejni twórcy – ci, których nazwisko odbiło się ongiś echem na całym świecie, jak i ci mniej znani, ale z różnych przyczyn istotni dla dziejów którejś z gałęzi kultury. Niestety, jak i w zeszłym roku, tempo wymierania pisarzy, muzyków czy ludzi filmu jest podwyższone ze względu na szalejącego wirusa i towarzyszące mu zawirowania w działaniu służby zdrowia. Nie można też zapominać, że w okres wieku sędziwego wchodzą kolejne roczniki twórców, budujących swoją karierę w czasach rozkwitu i masowego upowszechnienia kina, muzyki, telewizji i radia. W końcu od lat 50. XX wieku wręcz lawinowo narasta liczba powstających co roku książek, filmów i muzycznych utworów, a co za tym idzie narasta również liczba osób, których nazwiska budzą dziś wyraźne skojarzenia. Oczywiście lista jest mocno okrojona. Po prostu nie sposób wymienić wszystkich, którzy przewinęli się przez ekrany czy zagrali na gitarze lub bębnach w popularnym zespole. Mam jednak nadzieję, że udało się ująć tutaj tych ważniejszych i ciekawszych twórców, którzy odcisnęli swoje piętno w popkulturze i pamięć o nich po prostu warto zachować… W lipcu odeszli: 5. – Raffaella Carrà, włoska piosenkarka, tancerka i aktorka. Zagrała w 40 filmach i serialach u boku m.in. Ugo Tognazziego i Franka Sinatry, ale największą sławę zdobyła swoimi piosenkami. Spośród jej najsłynniejszych przebojów, zawsze śpiewanych z ogromną energią i bogatą gestykulacją (nie wspominając o seksownych, wręcz wyzywających kreacjach), najwięcej uznania zdobyły „Rumore”, „A far l’amore comincia tu (Libelei)”, „Fiesta”, „Que Dolor”, „Caliente, Caliente, Remasterizado” oraz „Tanti auguri” i jej hiszpańska, znacznie popularniejsza wersja „Hay Que Venir Al Sur”. 5. – Richard Donner, właściwie Richard Donald Schwartzberg. Amerykański reżyser, producent i aktor. Zaczynał karierę od kręcenia odcinków m.in. „Strefy mroku”. Zwrot nastąpił w roku 1976, wraz z sukcesem „Omenu”. Później były dwie części „Supermana”, „Goonies”, „Zaklęta w sokoła”, cztery części „Zabójczej broni”, „Maverick”, „Teoria spisku” i „Linia czasu”. 5. – Władimir Mieńszow, rosyjski aktor i reżyser. Zagrał w blisko stu filmach i serialach, w tym m.in. w „Straży nocnej” i „Straży dziennej” (jako Geser, szef Straży Nocnej), wyreżyserował zaś pięć, z czego jeden obsypany nagrodami – „Moskwa nie wierzy łzom” (Oscar i nominacja do Złotego Niedźwiedzia). 5. – William Smith, amerykański aktor, który przez 75 lat zagrał w blisko trzystu filmach i serialach. Z jego bardziej wyrazistych ról warto wymienić Anthony’ego Falconettiego w „Pogodzie dla bogaczy”, Jacka Wilsona w „Jak tylko potrafisz”, pułkownika Strelnikowa w „Czerwonym świcie” i ojca Conana w „Conanie Barbarzyńcy”. 15. – William F. Nolan, amerykański pisarz science fiction, fantasy i grozy, krytyk literacki, antologista, scenarzysta. Na swoim koncie miał około tuzina powieści (w tym sfilmowaną „Ucieczkę Logana” oraz kryminały i western), blisko dwieście opowiadań, pięć zbiorów wierszy, 14 antologii oraz scenariusze m.in. do „Spalonych ofiar”, „W kleszczach lęku” (1974), „The Norliss Tapes” i dwóch części „Trilogy of Terror”. W Polsce praktycznie nieznany – ukazało się dosłownie kilka jego opowiadań – i to rozsianych po prasie i antologiach – oraz „Ucieczka Logana”, wydana wyłącznie w wersji klubowej. 16. – Stephen Hickman, amerykański grafik, rzeźbiarz i pisarz. Wykonał okładki do ponad trzystu książek science fiction i fantasy, zaprojektował dla amerykańskiej poczty serię pięciu znaczków z motywem SF (za co dostał nagrodę Hugo), wydał powieść fantasy „The Lemurian Stone”, jego autorstwa była też rzeźba Cthulhu, rozprowadzana przez Frights of Imagination. 26. – Wiktor Bukato, tłumacz, wydawca (Śląkfy za lata 1985, 1986 i 1988), redaktor, działacz fandomu (OKMFiSF, Klub Fantastyki SFan, Europejskie Stowarzyszenie Science Fiction). To jemu zawdzięczamy serię zeszytową Iskier, Bibliotekę Fantastyki oraz Beta Books z Alfy, serię Fantasy & SF z Phantom Pressu, serię Science Fiction z Alkazaru, a także doskonałą antologię „Rakietowe dzieci”. 27. – Beatrice Clare Dunkel, Brytyjka, bardziej znana pod pseudonimami Candy Davis (jako aktorka i modelka) i Mo Hayder (jako pisarka). Autorka kryminałów i thrillerów, z których po polsku wyszło 6 z 7 tomów zapoczątkowanego „Ptasznikiem” cyklu o detektywie Jacku Cafferym (z nieznanej przyczyny tom drugi nigdy się u nas nie ukazał) i samodzielna powieść „Granica mroku”. 27. – Joseph Michael Hill, bardziej znany jako Dusty Hill. Amerykański muzyk i kompozytor, wieloletni basista i wokalista grupy ZZ Top. To jego charakterystyczny głos słychać m.im.in „Gimme All Your Lovin”, „Sharp Dressed Man”, „Legs”, „Gun Love” czy „Viva Las Vegas”. 28. – Roberto Calasso, włoski pisarz i wydawca, współzałożyciel wydawnictwa Adelphi. Autor erudycyjnych esejów z pogranicza filozofii, antropologii, krytyki literackiej i badań nad mitami. W Polsce wydano mu „Zaślubiny Kadmosa z Harmonią” (dzieje Grecji przez pryzmat mitów splecionych z historią), „Literaturę i bogów” (ślady bogów w literaturze klasyków), „Ka” (mityczne postaci z klasycznych dzieł Indii), „K” (Kafka i moce rządzące jego prozą), „Nienazwaną teraźniejszość” (wezwanie do kwestionowania siebie i czasów, w jakich żyjemy), „Ślad wydawcy” (apologia edytorstwa) oraz „Pawilon Baudelaire’a” (demony rodzącej się we Francji XIX wieku nowoczesności). 31. – Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz, muzyk jazzowy, saksofonista, kompozytor, uważany za jednego z pionierów ruchu jazzowego w powojennej Polsce. Tym jednak, co go unieśmiertelniło, są ścieżki dźwiękowe do wielu polskich filmów i seriali. To właśnie spod jego ręki wyszła muzyka do „Janosika”, „Stawki większej niż życie”, „Czterdziestolatka”, „Wojny domowej”, „Alternatywy 4”, „Przygód psa Cywila”, „Jak rozpętałem drugą wojnę światową” czy „Nie lubię poniedziałku”. |
W połowie lat 70. zespół Can zmienił wydawcę. Amerykanów z United Artists zastąpili Brytyjczycy z Virgin. Pierwszym albumem, jaki ujrzał światło dzienne z nowym logo na okładce, był „Landed” – najsłabszy z wszystkich dotychczasowych w dorobku formacji z Kolonii.
więcej »Muzyczna archeologia? Jak najbardziej. Ale w pełni uzasadniona. W myśl Horacjańskiej sentencji: „Nie wszystek umrę” chcemy w naszym cyklu przypominać Wam godne ocalenia płyty sprzed lat. Albumy, które dawno już pokrył kurz, a ich autorów pamięć ludzka nierzadko wymazała ze swoich zasobów. Dzisiaj album z „trzecionurtowymi” kompozycjami Pavla Blatnego w wykonaniu Orkiestry Gustava Broma.
więcej »Pierwsza nagrana po rozstaniu z wokalistą Damo Suzukim płyta Can była dla zespołu próbą tego, na co go stać. Co z tej próby wyszło? Cóż, „Soon Over Babaluma” nie jest może arcydziełem krautrocka, ale muzycy, którzy w składzie pozostali, czyli Michael Karoli, Irmin Schmidt, Holger Czukay i Jaki Liebezeit, na pewno nie musieli wstydzić się jej.
więcej »Murray Head – Judasz nocą w Bangkoku
— Wojciech Gołąbowski
Ryan Paris – słodkie życie
— Wojciech Gołąbowski
Gazebo – lubię Szopena
— Wojciech Gołąbowski
Crowded House – hejnał hejnałem, ale pogodę zabierz ze sobą
— Wojciech Gołąbowski
Pepsi & Shirlie – ból serca
— Wojciech Gołąbowski
Chesney Hawkes – jeden jedyny
— Wojciech Gołąbowski
Nik Kershaw – czyż nie byłoby dobrze (wskoczyć w twoje buty)?
— Wojciech Gołąbowski
Howard Jones – czym właściwie jest miłość?
— Wojciech Gołąbowski
The La’s – ona znowu idzie
— Wojciech Gołąbowski
T’Pau – marzenia jak porcelana w dłoniach
— Wojciech Gołąbowski
Pożegnania 2022 (4/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2022 (3/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2022 (2/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2022 (1/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (4/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (2/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (1/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2020 (4/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2020 (3/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2020 (2/4)
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Nurkujący kopytny
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Latająca rybka
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Android starszej daty
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Knajpa na szybciutko
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Bo biblioteka była zamknięta
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Wilkołaki wciąż modne
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Precyzja z dawnych wieków
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Migrujące polskie płynne złoto
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Eksport w kierunku nieoczywistym
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Eksport niejedno ma imię
— Jarosław Loretz