Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 30 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Szerzod Umarow
‹Raj utracony›

EKSTRAKT:30%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułRaj utracony
Tytuł oryginalnyYo’qotilgan jannat [Потерянный рай]
ReżyseriaSzerzod Umarow
ZdjęciaSzerzod Umarow
Scenariusz
ObsadaSitora Alimżonowa, Sugdiona Azimowa, Jamin, Mujassar Berdikułowa, Gulhumor Abdułłajewa, Gulbahor Dadamirzajewa, Umid Szodmonow, Luiza Rasułowa, Sajjora Nazirowa, Szohruh Musajew, Dilnora Abdugafurowa
MuzykaNodir Zojitow
Rok produkcji2016
Kraj produkcjiUzbekistan
Czas trwania80 min
Gatunekdramat
Zobacz w
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
Wyszukaj / Kup

East Side Story: Dwie siostry i pamięć o matce
[Szerzod Umarow „Raj utracony” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Tym razem Uzbeczka Durdona Tulaganowa występuje nie w roli reżyserki, ale scenarzystki. Reżyserem jest natomiast operator Szerzod Umarow. W niczym jednak nie zmienia to faktu, że „Rajowi utraconemu” blisko jest do innych dzieł Tulaganowej. To współczesny melodramat, który pochyla się nad ciężkim losem kobiet w tym środkowoazjatyckim, rządzonym autorytarnie kraju.

Sebastian Chosiński

East Side Story: Dwie siostry i pamięć o matce
[Szerzod Umarow „Raj utracony” - recenzja]

Tym razem Uzbeczka Durdona Tulaganowa występuje nie w roli reżyserki, ale scenarzystki. Reżyserem jest natomiast operator Szerzod Umarow. W niczym jednak nie zmienia to faktu, że „Rajowi utraconemu” blisko jest do innych dzieł Tulaganowej. To współczesny melodramat, który pochyla się nad ciężkim losem kobiet w tym środkowoazjatyckim, rządzonym autorytarnie kraju.

Szerzod Umarow
‹Raj utracony›

EKSTRAKT:30%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułRaj utracony
Tytuł oryginalnyYo’qotilgan jannat [Потерянный рай]
ReżyseriaSzerzod Umarow
ZdjęciaSzerzod Umarow
Scenariusz
ObsadaSitora Alimżonowa, Sugdiona Azimowa, Jamin, Mujassar Berdikułowa, Gulhumor Abdułłajewa, Gulbahor Dadamirzajewa, Umid Szodmonow, Luiza Rasułowa, Sajjora Nazirowa, Szohruh Musajew, Dilnora Abdugafurowa
MuzykaNodir Zojitow
Rok produkcji2016
Kraj produkcjiUzbekistan
Czas trwania80 min
Gatunekdramat
Zobacz w
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
Wyszukaj / Kup
Miałem już okazję w tym miejscu wspominać, że urodzona w Taszkiencie na początku lat 80. ubiegłego wieku uzbecka scenarzystka i reżyserka Durdona Tulaganowa ma pewną denerwującą przypadłość: kręci wprawdzie filmy na ważne tematy (najczęściej dotyczące nieprzestrzeganych w jej kraju praw kobiet), ale robi to, wykorzystując kostium „opery mydlanej”. Choć – to również biorę pod uwagę – może dzięki temu trafia do szerszego grona, także męskich, odbiorców? Właśnie na schematyzm i nadmierną melodramatyczność narzekałem, pisząc o jej „Grze losu” (2015) i „Ciemności” (2017). Podobnie rzecz ma się z powstałym pomiędzy nimi „Rajem utraconym”, aczkolwiek w tym przypadku Tulaganowa odpowiadała jedynie za scenariusz, ponieważ reżyserem filmu był – dotychczas na planie filmowym pełniący przede wszystkim rolę operatora – Szerzod Umarow (także w filmach Durdony).
„Raj utracony” to jak najbardziej współczesna opowieść o losie dwóch młodych kobiet, wywodzących się ze wsi sióstr: starsza Nasiba (Sitora Alimżonowa) wciąż mieszka z matką i pracuje jako pielęgniarka w ośrodku zdrowia w rodzinnym kiszłaku, młodsza Nagisa (Jamin) przeniosła się do stolicy, gdzie próbuje robić karierę artystyczną. Ma wprawdzie narzeczonego, Zafara (Umid Szodmonow), lecz nie stroni od spotkań z innymi mężczyznami. Ba! mimo że sama zarabia, nie ma oporów, aby brać pieniądze od wcale nie śpiącej na nadmiarze gotówki matce (Sugdiona Azimowa). Swobodne podejście do życia i obyczajów wpędza Nagisę w poważne kłopoty. Podczas jednego z wyjazdów ze znajomymi w góry po tym, jak podano jej jakiś środek narkotyczny, budzi się w łóżku z obcym człowiekiem, nie pamiętając nawet, co się między nimi wydarzyło. Biorąc jednak pod uwagę, że jest naga, nietrudno wyciągnąć wnioski.
Wpadłszy w panikę, Nagisa dzwoni do matki i prosi ją o pomoc. Ta z kolei wzywa na odsiecz zaprzyjaźnionego z rodziną i zapewne liczącego na rękę Nasiby Murada (Szohruh Musajew). Nie docierają jednak ze wsparciem na miejsce, ponieważ po drodze mają wypadek samochodowy, w wyniku którego kobieta ginie. Tym sposobem Nasiba pozostaje w kiszłaku zupełnie sama. Nie widzi tam dłużej miejsca dla siebie, dlatego też zwalnia się z pracy i przenosi do Taszkentu, zamieszkując razem z siostrą i jej przyjaciółką. To właśnie od obcej dziewczyny dowiaduje się, że Nagisa wpadła w poważne tarapaty (niechciana ciąża). Jedynym rozwiązaniem problemu i uchronieniem młodej kobiety przed skandalem obyczajowym jest jak najszybsze doprowadzenie do ślubu z Zafarem. Tyle że chłopak nie jest jeszcze gotowy do wzięcia na swoje barki takiej odpowiedzialności.
Starsza siostra jest jednak zdeterminowana i uzgadnia z matką Zafara szczegóły. Jest nawet gotowa sprzedać biżuterię, jaką odziedziczyła po matce, byle wyprawić Nagisie wesele i wręczyć posag. To ostatecznie przekonuje przyszłą teściową młodszej z sióstr. Jak się jednak okazuje, ślub nie jest wcale rozwiązaniem problemów, ale przyczyną ich kumulacji. Mieszkająca z Zafarem i jego matką Nagisa jest, jak wiele synowych w Uzbekistanie, poniżana i wykorzystywana. W tym przypadku nie chodzi tylko o wielowiekową tradycję, ale również charakter teściowej – kobiety wyrachowanej i dążącej jedynie do zapewnienia swojemu synowi wygodnego życia. Nawet za cenę kłamstwa i sponiewierania godności innego człowieka. Ofiarą jej szachrajstw pada zresztą nie tylko Nagisa; rykoszetem obrywa się również Nabisie.
Choć ze współczesnych uzbeckich melodramatów jasno wynika, jak szanowane są w tym kraju kobiety – nie jest to do końca prawdą. O ile bowiem szacunkiem obdarzane są matki, o tyle los żon bywa często okrutny. „Kelinki” mają przede wszystkim służyć, we wszystkim być podporządkowane, nie przynosić wstydu, słowem: cierpieć w milczeniu. Jeśli pojawiają się w uzbeckich filmach mężczyźni traktujący swoje małżonki po partnersku, są wyjątkami, często zresztą osobami „po przejściach”, trochę safandułowatymi. Nie dotyczy to jednak Zafara. Nawet jeżeli kocha on Nagisę, nie potrafi wyrwać się spod wpływu interesownej matki i dostrzec w żonie partnerkę. Klasyczna relacja, sprowadzająca kobietę do roli sprzątaczki, kucharki, służącej i – ewentualnie – matki wychowującej dziecko (w tym przypadku syna Aliszera).
Nagisa, szukając wyjścia przed skandalem (czytaj: seks przedmałżeński z obcym mężczyzną), wpada w pułapkę bez wyjścia. Osaczona przez chciwą teściową i spolegliwego wobec matki męża, gotowa jest niemal na wszystko, by spełnić ich oczekiwania. Nieustannie poddawana jest zresztą mniej lub bardziej subtelnemu praniu mózgu, niekiedy wręcz szantażowana, co wystawia na ciężką próbę jej relacje ze starszą siostrą. Nasiba gotowa jest na wiele wyrzeczeń dla Nagisy, ale stawia też granicę nieprzekraczalną – to pamięć o ich matce. Powtórzę to, co pisałem przy okazji innych filmów, przy których pracowała Durdona Tulaganowa: szkoda, że Uzbeczka, podejmując tak ważkie tematy, tak często trywializuje swoich bohaterów, posługując się językiem filmowym żywcem wyjętym z tandetnych telenowel. Gdyby „Rajowi utraconemu” przydać inną oprawę, to naprawdę mógłby być istotny i, co najważniejsze, uniwersalny – w kontekście krajów turkojęzycznych – dramat obyczajowy.
koniec
31 marca 2024

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Fallout: Odc. 5. Szczerość nie zawsze popłaca
Marcin Mroziuk

29 IV 2024

Brak Maximusa w poprzednim odcinku zostaje nam w znacznym stopniu zrekompensowany, bo teraz możemy obserwować jego perypetie z naprawdę dużym zainteresowaniem. Z kolei sporo do myślenia dają kolejne odkrycia, których Norm dokonuje w Kryptach 32 i 33.

więcej »

East Side Story: Ucz się (nieistniejących) języków!
Sebastian Chosiński

28 IV 2024

W czasie eksterminacji Żydów w czasie drugiej wojny światowej zdarzały się niezwykłe epizody, dzięki którym ludzie przeznaczeni na śmierć przeżywali. Czasami decydował o tym zwykły przypadek, niekiedy świadoma pomoc innych, to znów spryt i inteligencja ofiary. W przypadku „Poufnych lekcji perskiego” mamy do czynienia z każdym z tych elementów. Nie bez znaczenia jest fakt, że reżyserem filmu jest pochodzący z Ukrainy Żyd Wadim Perelman.

więcej »

Fallout: Odc. 4. Tajemnica goni tajemnicę
Marcin Mroziuk

26 IV 2024

Możemy się przekonać, że dla Lucy wędrówka w towarzystwie Ghoula nie jest niczym przyjemnym, ale jej kres oznacza dla bohaterki jeszcze większe kłopoty. Co ciekawe, jeszcze większych emocji dostarczają nam wydarzenia w Kryptach 33 i 32.

więcej »

Polecamy

Knajpa na szybciutko

Z filmu wyjęte:

Knajpa na szybciutko
— Jarosław Loretz

Bo biblioteka była zamknięta
— Jarosław Loretz

Wilkołaki wciąż modne
— Jarosław Loretz

Precyzja z dawnych wieków
— Jarosław Loretz

Migrujące polskie płynne złoto
— Jarosław Loretz

Eksport w kierunku nieoczywistym
— Jarosław Loretz

Eksport niejedno ma imię
— Jarosław Loretz

Polski hit eksportowy – kontynuacja
— Jarosław Loretz

Polski hit eksportowy
— Jarosław Loretz

Zemsty szpon
— Jarosław Loretz

Zobacz też

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.