PERSPEKTYWA. Pięknie nakręcona baśń, utrzymana wedle klasycznych wzorców „Alicji w krainie czarów” i „Opowieści z Narnii”. Akcja rozgrywa się na dwóch płaszczyznach: rzeczywistej, wyjątkowo okrutnej za sprawą złego kapitana, pod którego opieką pozostaje główna bohaterka opowieści Ofelia, i fantastycznej, która choć wcale nie jest bardziej przyjazna, nieprzypadkowo wydaje się być bliższa dziewczynce, spełniającej polecenia tytułowego Fauna. Twórca zdjęć Guillermo Navarro przedstawia wydarzenia w świecie prawdziwym głównie z „wysokiej” perspektywy osób dorosłych, budującej oczywisty dystans pomiędzy dobrem małej Ofelii, a złem ludzi prowadzących domową wojnę. Kiedy bohaterka trafia do krainy Fauna, obraz widzimy częściej z jej oczu, w których duże postacie wydają się jeszcze większe i straszniejsze, mimo to bezbronna dziewczynka nigdy nie traci odwagi by wypełniać swoje zadania.
Navarro nie stosuje karkołomnych operatorskich sztuczek, nie stara się kombinować z formą. Siła obrazu w „Labiryncie Fauna” tkwi nie tyle w pracy wyłącznie tylko twórcy zdjęć, co w całej inscenizacji, dzięki której dzieło Del Toro ogląda się jak ilustrowaną książeczkę dla starszych dzieci. Na minus oceniam nadmierne tonowanie i stylizowanie kolorów w filmie. Już parę lat temu, kiedy premierę miał „Władca pierścieni” Jacksona pełny efektów procesu „color grading”, podczas oglądania miałem to niemiłe uczucie przesady. Dwadzieścia lat temu baśń można było dobrze opowiedzieć bez wymuszania u widza konkretnych nastrojów za pomocą przesuniętej palety barw i mam szczerą nadzieję, że te czasy jeszcze wrócą.
Prestiż (The Prestige) ****
reż. Christopher Nolan, zdj. Wally Pfister
TAJEMNICA. Najlepszy film sezonu, opowiadający historię zabarwionego emocjonalnie pojedynku pomiędzy dwoma iluzjonistami, ostatecznie zwycięskiego dla reżysera Christophera Nolana, który uczynił ze sprawności w omamianiu widza sztukę o niepowtarzalnej jakości. Dzieło rysowane jest na wielu planach i ta część fabuły, która porusza kwestię rywalizacji dwóch niebywale zaciętych charakterów o tytułowy prestiż nie jest bynajmniej najważniejsza. W gruncie rzeczy cały film jest bowiem rozgrywką nie tylko między dwiema głównymi postaciami, ale również między widzem, siedzącym wygodnie w kinowej sali, pragnącym tego zdumienia jakie towarzyszy oglądaniu ostatnich scen, w których tajemnica zostaje rozwiązana, a ciągnącym za poszczególne sznurki reżyserem, pokazującym w danym momencie tylko te fragmenty układanki, które niezbędne są do prowadzenia narracji. Siła „Prestiżu” nie tkwi w żadnym pojedynczym elemencie. Tutaj, na planie i w postprodukcji, zagrało wszystko: geniusz reżysera, dobry scenariusz, charyzmatyczni aktorzy, montaż, muzyka i obraz. Przy tym film doskonale wymyka się klasyfikacji gatunkowej. Thriller? Trochę. Dramat? Na pewno. Film kostiumowy? Widać to przecież w każdej scenie. Przede wszystkim jest to wysokogatunkowa, przykuwająca do ekranu iluzja, dokładnie taka, jaką pragnie się oglądać kupując bilet w kinowej kasie.
Za zdjęcia do „Prestiżu” odpowiada Wally Pfister, współpracujący z Nolanem od wielu lat m.in. przy „Batman: Początek” i „Memento” i aktualnie przy kolejnej części Batmana. Obraz szkicowany jest cierpliwie i bez wyraźnego pośpiechu, podobnie jak opowiadana jest sama fabuła. Widz ma wystarczająco dużo czasu, by prześledzić sztuczki obu iluzjonistów, jednakże dzięki przewrotnej narracji, cudownie wspieranej „ciągnącą się” muzyką Davida Julyana, tworzone jest napięcie skupiające całą uwagę oglądającego. Dopiero przy drugim podejściu, kiedy karty są już odkryte, widać jak „Prestiż” nie jest magiczny, lecz absolutnie rzeczywisty. Wizualne efekty specjalne, jeśli występują, to zaserwowane zostały bardzo oszczędnie. Równie skromne używane są instrumenty operatorskie. Pfister korzysta ze stosunkowo płytkiej głębi ostrości w planach ogólnych, nieznacznie wydobywając postacie z tła. Większość – jeśli nie wszystkie – ujęcia kręcone są z kamery stabilizowanej na „ręce” operatora, nie ma więc statycznych kadrów przypominających utrwalone na wieki obrazu, zawsze jest jakiś nawet mimowolny ruch. Dynamika obrazu nie jest jednak taka, jak w „Ludzkich dzieciach”, chociażby dlatego, że akcja przedstawianych sytuacji jest spokojniejsza. Kamera często podąża lub wyprzedza bohaterów, daje im momenty skupienia, montaż umiejętnie łączy dwa – wydawałoby się zupełnie różne – odcinki filmu. Obraz w żaden sposób nie jest spektakularny, ale paradoksalnie to właśnie jest jego podstawową zaletą. Wizualizacja została skrojona w taki sposób, by widz szczerze uwierzył w iluzję przedstawianą mu na ekranie. To najistotniejszy walor efektów pracy Wally’ego Pfistera.
– kanał informacyjny ogólny
