Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 26 kwietnia 2024

W krainie Wojennego Młota: Luty 2024
Mimo dodatkowego dnia tegoroczny luty nie obfitował w nadmiar warhammerowych nowinek.
PRL w kryminale: Femme fatale za kierownicą
„Zaczęło się w Zakopanem” to pierwsza – z dotychczas znanych – gazetowa „powieść milicyjna” Pawła Borysa Henelta, która nie ukazała się na łamach „Słowa Powszechnego”. I pierwsza, w której jako główny bohater nie pojawia się Wiktor Zaruba, chociaż nie brakuje w niej jego najbliższych współpracowników. Pod nieobecność majora na najważniejszego funkcjonariusza MO wyrasta porucznik Zbigniew Madej.
Reacher: Sez. 2. odc. 1. Specjalna grupa śledcza na celowniku
Twórcy serialu nie zdecydowali się na ekranizowanie powieści Lee Childa po kolei, gdyż drugi sezon przedstawia wydarzenia z jedenastej w cyklu „Elity zabójców”. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania – oprócz atrakcyjnej sensacyjnej fabuły – jest zaś możliwość lepszego poznania przez widzów przeszłości Jacka Reachera.
Niedzielny krytyk komiksów: Można się nią ogolić!
Historia z przygodami pirackimi jest swoistą ciekawostką w dorobku Szarloty Pawel. Artystce kilkukrotnie zdarzyło się tworzyć od nowa swoje historie, ale w przypadku tej opowieści wygląda na to, że były to aż trzy podejścia. W tym tekście skupię się na ostatniej odsłonie, tej z przełomu lat 1982-83, wskazując jednocześnie co ciekawsze różnice w stosunku do wcześniejszych wersji oraz pozwolę sobie na kilka dygresji.
Kulawe konie: Sez. 3. odc. 6. Prawda jak oliwa zawsze na wierzch wypływa
Po raz kolejny mamy okazję się przekonać, że chociaż agenci ze Slough House pod wieloma względami może nie dorównują kolegom z Regent’s Park, to nie sposób odmówić im pomysłowości, odwagi i waleczności (nawet jeśli cechy te nie rozkładają się równomiernie w ich grupie). Nie możemy mieć natomiast pewności, czy porażka Ingrid Tearney spowoduje, że w MI5 rzeczywiście nastąpią zmiany na lepsze.
Niekoniecznie jasno pisane: Superheroizm psychodeliczny
Najsłynniejszą superbohaterską grupą mutantów Marvela od zawsze była i jest X-Men. Tego nikt nie podważa, w końcu Chris Claremont (ale nie tylko) wywindował pod koniec dwudziestego wieku popularność Cyclopsa i spółki na poziom niespotykany. Ale oprócz X-Men istniały i istnieją też inne grupy – dziś zajrzymy do najlepszego okresu jednej z nich, drugiej po X-Men według chronologii założenia. Poznajmy Nowych Mutantów z czasów, gdy rysował ich sam Bill Sienkiewicz.
Oblicza strachu
Jak pisać o końcu świata, gdy wszystko wokół nas się rozpada? Można tak jak Eugenia Kuzniecowa, której znakomita powieść „Drabina” została książką roku 2023 w Ukrainie.

Filmy

Magazyn CCXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

kinowe

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

Zapowiedzi

kinowe

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

Siergiej Popow
‹Droga na Berlin›

EKSTRAKT:	60%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Droga na Berlin
Tytuł oryginalny	Дорога на Берлин
Reżyseria	Siergiej Popow
Zdjęcia	Sandor Berkesi
Scenariusz	Jewgienij Nikiszow, Karen Szachnazarow
Obsada	Jurij Borisow, Amir Abdykałykow, Maksim Diemczenko, Maria Karpowa, Jekatierina Agiejewa, Walerij Nienaszew, Siergiej Wiesiełow, Filip Sawinkow, Igor Chripunow, Igor Browin, Siergiej Własow, Robert Waab
Muzyka	Roman Dormidoszyn
Rok produkcji	2015
Kraj produkcji	Rosja
Czas trwania	82 miny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

East Side Story: Daleka droga przed nami
[Siergiej Popow „Droga na Berlin” - recenzja]

Sebastian Chosiński

To było oczywiste, że siedemdziesiąta rocznica zakończenia Wielkiej Wojny Ojczyźnianej zostanie w Rosji uczczona nie tylko paradami zwycięstwa, ale również szeregiem filmów fabularnych i dokumentalnych i seriali telewizyjnych. Jednym z nich jest „Droga na Berlin” Siergieja Popowa – klasyczny obraz z przeznaczeniem na „mały ekran”, który – nie wiedzieć czemu – trafił do kin. Czym zresztą wyrządzono mu dużą krzywdę.

Sebastian Chosiński

East Side Story: Daleka droga przed nami
[Siergiej Popow „Droga na Berlin” - recenzja]

Siergiej Popow
‹Droga na Berlin›

EKSTRAKT:	60%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Droga na Berlin
Tytuł oryginalny	Дорога на Берлин
Reżyseria	Siergiej Popow
Zdjęcia	Sandor Berkesi
Scenariusz	Jewgienij Nikiszow, Karen Szachnazarow
Obsada	Jurij Borisow, Amir Abdykałykow, Maksim Diemczenko, Maria Karpowa, Jekatierina Agiejewa, Walerij Nienaszew, Siergiej Wiesiełow, Filip Sawinkow, Igor Chripunow, Igor Browin, Siergiej Własow, Robert Waab
Muzyka	Roman Dormidoszyn
Rok produkcji	2015
Kraj produkcji	Rosja
Czas trwania	82 miny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Kwiecień i maj każdego roku charakteryzują się w kinematografii rosyjskiej prawdziwym wysypem filmów o tematyce wojennej. Tej wiosny do kin trafiły dwa wielkie blockbustery: chwalona przez nas „Bitwa o Sewastopol” Siergieja Mokrickiego oraz remake opartego na krótkiej powieści Borisa Wasiljewa klasycznego dzieła Stanisława Rostockiego „Tak tu cicho o zmierzchu…” w reżyserii Renata Dawletjarowa. Poza tym ekrany telewizorów wypełniły liczne filmy dokumentalne oraz seriale, jak chociażby „Młoda Gwardia” Leonida Pliaskina, „Oficerskie żony” Dmitrija Pietruna, „Snajper. Bohater ruchu oporu” Armana Geworgiana, „Biała noc” Aleksandra Jakimczuka czy „Myślice. Ostatni bój” Zinowija Rojzmana. A to jedynie wierzchołek góry lodowej. Swoje „trzy grosze” dorzucił również mało znany poza Rosją Siergiej Popow (rocznik 1974). Jako siedemnastolatek ukończył on szkołę o profilu matematyczno-fizycznym i podjął pracę w firmie handlowej (był między innymi dyrektorem magazynu). Po sześciu latach doszedł do wniosku, że nie jest to zajęcie, o którym marzył i podjął studia we… Wszechrosyjskim Państwowym Instytucie Kinematografii (WGIK), gdzie jego opiekunami byli Karen Szachnazarow i Andriej Eszpaj. Ukończył je w 2002 roku i z miejsca trafił do telewizji, gdzie reżyserował programy rozrywkowe.

Z czasem i to przestało mu wystarczać, więc zajął się reżyserią filmową. Na swoim koncie ma pełnometrażowe obrazy telewizyjne – jak kryminalno-przygodowe „Polowanie na ikony” (2004), melodramaty „Chłodne słońce” (2008), „Pragnienie” (2009) i „Czwartek, dwunastego” (2012) oraz komedię romantyczną „Prawdziwa miłość” (2012) – oraz seriale: obyczajowe „Bogini prime-time’u” (2005), kryminalne „Swój – obcy” (2006), „Idę cię szukać” (2009), „Siódma runa” (2015), sensacyjno-historyczne „Oderwanie” (2011) i biograficzną „Furcewę” (2011). „Droga na Berlin” jest więc o tyle nietypowym dziełem w filmografii Popowa, że trafiła do kin. Chociaż nie powinna, ponieważ zarówno od strony realizatorskiej, jak i technicznej to typowy obraz nakręcony z myślą o „małym ekranie”. O skierowaniu go do dystrybucji kinowej zadecydował prawdopodobnie głos Karena Szachnazarowa („Jeździec o imieniu Śmierć”, „Sala numer 6”, „Biały Tygrys”), dyrektora generalnego wytwórni „Mosfilm”, który był jednocześnie pomysłodawcą „Drogi…”. To on podrzucił pomysł na scenariusz Jewgienijowi Nikiszowowi (który współpracował z nim już przy „Utraconym imperium”) oraz powierzył realizację całości swemu dawnemu studentowi.

Za podstawę scenariusza posłużyły dwa teksty: wydana oryginalnie w 1948 roku (w Polsce natomiast szesnaście lat później) powieść żydowskiego prozaika Emanuiła Kazakiewicza „Dwaj w stepie” oraz dzienniki wojenne Konstantina Simonowa (twórcy legendarnej trylogii: „Żywi i martwi”, 1959; „Nikt nie rodzi się żołnierzem”, 1963-1964; „Ostatnie lato”, 1971), które w całości światło dzienne ujrzały dopiero w 1982 roku, a więc trzy lata po śmierci autora. Z powieści Kazakiewicza Nikiszow „wyciął” główny wątek opowieści, a więc losy oskarżonego o zdradę oficera i konwojującego go do sztabu armii szeregowca, ze wspomnień Simonowa natomiast – całe tło historyczne, czyli opis sytuacji na froncie południowym w lecie 1942 roku. I tu od razu należy się wyjaśnienie: wbrew tytułowi, akcja „Drogi na Berlin” nie rozgrywa się w końcowej, ale wręcz przeciwnie – początkowej fazie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Film nie opowiada zatem o zwycięskim marszu Armii Czerwonej na stolicę III Rzeszy, ale o bezładnym odwrocie znaczonym kolejnym klęskami i niezliczonymi ofiarami. Pod tym względem obraz Siergieja Popowa w największym stopniu przypomina klasyczne „Oni walczyli za Ojczyznę” (1975) Siergieja Bondarczuka, choć oczywiście poziomem mu nie dorównuje. Co łączy oba dzieła? Nade wszystko: czas i miejsce akcji; poza tym ogólna wymowa i – zaprezentowana w finale – wielka nadzieja na odwrócenie losów wojny.

Pierwsze miesiące Wielkiej Wojny Ojczyźnianej były katastrofą; na całej linii frontu – od Karelii (na północy) po Ukrainę (na południu) – Armia Czerwona cofała się przed napierającymi z zachodu wojskami niemieckimi (i sojusznikami III Rzeszy). Sytuacji nie odmienił diametralnie nawet sukces w bitwie o Moskwę, która rozegrała się na przełomie lat 1941/1942 i okrzyknięta została pierwszą wojenną porażką Adolfa Hitlera od czasu, gdy zaatakował Polskę. Na południu w kolejnych miesiącach hitlerowcy wciąż parli na wschód – ku Krymowi i Kaukazowi. I właśnie w takim momencie historycznym umieszczona została akcja „Drogi na Berlin”. Krasnoarmiejcy ewakuują się w kierunku Stalingradu, a wraz z nimi uciekają również zwykli obywatele. Dla Niemców to świetna okazja, by raz za razem wysyłać tuż za linię frontu samoloty myśliwskie, które nie tylko dziesiątkują wojsko, ale także korkujących drogi cywilów. Trup ściele się gęsto, a paniki nie są w stanie okiełznać nawet bezlitośni oficerowie polityczni i enkawudziści. Chcąc zabezpieczyć się przed zaskakującym atakiem ze strony Niemców, dowódcy oddziałów wysyłają w step zwiadowców. Jednym z nich jest zaledwie dwudziestoletni (a już lejtnant) Siergiej Ogarkow. Los sprawia, że w nocy, we mgle gubi drogę i oddala się do jednostki; gdy wreszcie zgłasza się z opóźnieniem, zostaje uznany za dezertera, postawiony przed wojskowym sądem doraźnym i skazany na śmierć przez rozstrzelanie.

Szczęściem w nieszczęściu jest dla Ogarkowa fakt, że wyrok ma zostać jeszcze zatwierdzony przez radę wojenną przy sztabie armii. Na razie więc niesforny żołnierz zostanie zamknięty w służącej za celę ziemiance, a rozkaz pilnowania go otrzymuje, pochodzący z Kazachstanu, szeregowiec Dżurabajew. Niebawem wioskę, w której stacjonuje oddział, zajmują Niemcy; korzystając z zamieszania, Kazach wypuszcza Siergieja i razem oddalają się od zabudowań. Od tego momentu zaczyna się ich odyseja w poszukiwaniu sztabu armii. Snują się po okolicy, unikając wroga; z drugiej strony co rusz trafiają na maruderów Armii Czerwonej, przyłączają się do rozbitych jednostek, nawet biorą udział w walkach. Między jeńcem a strażnikiem rodzi się z czasem bliska więź; Dżurabajew ma coraz więcej wątpliwości co do tego, czy Ogarkowa rzeczywiście można za dezertera. Ale rozkaz jest rozkaz. Szeregowiec nie ma najmniejszego prawa go podważać. To zaś w paru momentach stawia (nie)przyjaciół (niepotrzebne skreślić!) przed trudnymi z moralnego punktu widzenia wyborami. Sytuacja, w jakiej znaleźli się Rosjanin i Kazach, przypomina trochę tę przedstawioną w powieści (i „opartym na niej filmie) „Czterdziesty pierwszy” Borisa Ławrieniowa. Z tą różnicą, że tam mieliśmy wątek damsko-męski, tu zaś na ciężką próbę zostaje wystawiona męska przyjaźń.

Film Popowa oglądałoby się z przyjemnością na ekranie telewizora. Tam nie raziłyby tak bardzo niedostatki techniczne, mało udane sceny walki, które bardziej przypominają zabawę grup rekonstrukcyjnych, aniżeli pracę specjalistów od kinematografii. Mniejsze zastrzeżenia mielibyśmy wtedy również do pozbawionej wielkich nazwisk obsady, skutkiem czego „Droga na Berlin” pozbawiona jest scen (czy choćby scenek) zapadających na dłużej w pamięć. Tymczasem ekran kinowy wyolbrzymił wszelkie niedoskonałości – zarówno scenariuszowe, jak i realizatorskie. Przede wszystkim małoekranowy (co wcale nie jest w tym przypadku określeniem pejoratywnym) jest główny wątek historii, bardziej pasujący do kameralnej opowieści. Z założenia bowiem nie ma w nim rozmachu; jest skupienie się na relacji dwóch osób, która zmienia się pod wpływem nieprzyjaznych okoliczności. Oczywiście, w kinie taki temat też by się sprawdził – czego dowodem wspomniany już „Czterdziesty pierwszy” – ale wtedy twórcy (począwszy od Szachnazarowa, skończywszy zaś na Popowie) musieliby od zarania pomysłu przyjąć zupełnie inną filozofię, wyolbrzymić grozę wojny, wyeksponować walki na froncie (jak Bondarczuk senior w „Oni walczyli za Ojczyznę”), rozwinąć biografię obu bohaterów (z ich przeszłości dowiadujemy się zaledwie tyle, że ojciec Ogarkowa jest inżynierem w Gorki). Tego wszystkiego w „Drodze na Berlin” i jest to brak szczególnie kłujący w oczy.

W rolach głównych pojawili się aktorzy mało znani. Lejtnanta Siergieja Ogarkowa zagrał Jurij Borisow („Elena”, „Przebaczenie”), a szeregowca Dżurabajewa – Kazach Amir Abdykałykow, który do filmu trafił jeszcze jako dziecko (dzięki matce zatrudnionej w wytwórni „Kazachfilm” na stanowisku administratora), choć później aktorem zawodowym nie został (występ w „Drodze na Berlin” był jego „dorosłym” debiutem). Na drugim planie pojawiają się natomiast: debiutant Maksim Diemczenko (absolwent stołecznej Wyższej Szkoły Teatralnej imienia Borisa Szczukina) w roli Iwana Siniajewa, Maria Karpowa („Biały Tygrys”) jako wdowa Maria oraz – najbardziej znany z całej ekipy aktorskiej – Robert Waab („Dzień w Juriewie”, „1210”, „Żyć”, „Trudno być bogiem”, „Dubrowski”), który wcielił się w pułkownika Woskriesienskiego. Zasługą Szachnazarowa było również oddelegowanie do realizacji „Drogi…” doświadczonego operatora – Węgra, chociaż od lat pracującego w Rosji – Sandora Berkesiego („Zwariowana pomoc”, „Niebiańskie żony Łąkowych Maryjczyków”) oraz nie mniej znanego kompozytora Romana Dormidoszyna („Żyj i pamiętaj”, „Dobrzy ludzie”, „Stalowy motyl”, „Uciekinierzy”). Niestety, z racji niewielkiego (jak na dzieło kinowe) budżetu przeznaczonego na produkcję – zaledwie 3,8 miliona dolarów – nie mieli oni szansy rozwinąć skrzydeł. Widoczne jest to zwłaszcza w scenach batalistycznych, które wypadają zdecydowanie najsłabiej. Ścieżka dźwiękowa sprawia zaś wrażenie muzycznej waty, która w odpowiednich momentach ma jedynie wypełnić zalegającą na ekranie ciszę.

24 maja 2015

Komentarze

24 V 2015 11:06:44

Moim zdaniem mały ekran nic temu obrazowi by nie pomógł bowiem film jest zwyczajnie słaby. Nawet nie chodzi o biedne sceny batalistyczne przypominające występy amatorskich grup rekonstrukcyjnych ale o sam główny wątek. Front się wali, wszędzie "świszczą kule, Lud się wali jako snopy" wobec czego w ramach utrzymania morale sołdatów rozstrzeliwuje się kogo popadnie. Pada też na Ogarkowa - zupełnie zielonego zaledwie dwudziestoletniego porucznika łączności, który nie zdołał dostarczyć rozkazu ze sztabu ponieważ jednostka do której miał dotrzeć została wcześniej rozniesiona w pył przez niemieckie uderzenie. Jego winą jest właściwie tylko to, że jakimś cudem przeżył i wrócił do swoich. Nikogo nie obchodzi, że wykonanie rozkazu było niemożliwe - kula w łeb dla "tchórza" i już. W realnym świecie pewnie nikt by się nie patyczkował i Ogarkow chwilę po wyrku wylądowałby w jakimś bezimiennym grobie ale w filmowej rzeczywistości trzeba jeszcze uzyskać potwierdzenie wyroku ze sztabu armii - zapewne czysto pro forma. Owa formalność splata ze sobą losy pechowego skazańca i wyjątkowo tępego strażnika. I tu się zaczyna piramida nieprawdopodobieństw...

Kolejne błyskawiczne uderzenie faszystów sprawia, że obaj zostają po niewłaściwej linii frontu. Ale dzielny Kazach jest nieskomplikowanym człowiekiem radzieckim zafiksowany tyko na jednym - doprowadzić skazańca do sztabu armii. Co więcej skazaniec też najwyraźniej się z tą koncepcją zgadza - no niby ma "chwile wahania" ale generalnie dopiero co wydany niesprawiedliwy wyrok śmierci jakoś go nie zraził do wiary w radziecką sprawiedliwość więc idzie potulnie na śmierć. Pewnie ma wdrukowane w podświadomość, że władza zawsze wie lepiej. Po drodze owa niedobrana para zaczyna się niby trochę zżywać dokonując "przy okazji" mniejszych i większych heroicznych wyczynów jak przystało na dzielnych radzieckich sołdatów ale pomimo wszystko zawsze kończy się na tym, że nadal jest to układ konwojent - skazaniec którego należy odstawić do sztabu gdzie zdecydują się jego losy. I to pomimo faktu, że konwojujący Ogarkowa Dżurabajew nie ma już powodów by wątpić w odwagę swego więźnia co stawia pod wielkim znakiem wydany na niego wyrok śmierci za tchórzostwo. Władza wie lepiej a rozkaz jest rozkazem...

Ten film to właściwie jeden wielki pean dla władzy, która może sobie zrobić z człowiekiem co chce. Słuchać rozkazów i już. Nie podważa się w nim idiotycznych decyzji sądów polowych. Oskarżony może co najwyżej zmazać krwią swą "winę". Bo przecież władza się nie może mylić.

Jest to też propagandowa instrukcja dla obywatela - masz być posłuszny, wierny i ofiarny. Nawet jeśli cię skażemy niesprawiedliwie na śmierć nie zwalnia cię to z żadnych zobowiązań. Ba, masz nawet wtedy do ostatka starać nas zadowolić. Być może jak bardzo, bardzo się postarasz wtedy ci łaskawie przebaczymy... Nie wiem, może do Rosjan taka postawa "zawsze wiernego raba" przemawia. Dla mnie tak zindoktrynowany człowiek to raczej materiał do badań psychiatrycznych.

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Klasyka kina radzieckiego: Said – kochanek i zdrajca
Sebastian Chosiński

24 IV 2024

W trzeciej części tadżyckiego miniserialu „Człowiek zmienia skórę” Bension Kimiagarow na krótko rezygnuje z socrealistycznej formuły opowieści i przywołuje dobre wzorce środkowoazjatyckich easternów. Na ekranie pojawiają się bowiem basmacze, których celem jest zakłócenie budowy kanału. Ten wątek służy również scenarzystom do tego, by ściągnąć kłopoty na głowę głównego inżyniera Saida Urtabajewa.

więcej »

Fallout: Odc. 3. Oko w oko z potworem
Marcin Mroziuk

22 IV 2024

Nie da się ukryć, że pozbawione głowy ciało Wilziga nie prezentuje się najlepiej, jednak ważne okazuje się to, że wciąż można zidentyfikować poszukiwanego zbiega z Enklawy. Obserwując rozwój wydarzeń, możemy zaś dojść do wniosku, że przynajmniej chwilowo szczęście opuszcza Lucy, natomiast Maximus ląduje raz na wozie, raz pod wozem.

więcej »

East Side Story: Czy można mieć nadzieję w Piekle?
Sebastian Chosiński

21 IV 2024

Mariupol to prawdopodobnie najboleśniej doświadczone przez los ukraińskie miasto w toczonej od ponad dwóch lat wojnie. Oblężone przez wojska rosyjskie, przez wiele tygodni sukcesywnie niszczone ostrzałami z lądu, powietrza i morza. Miasto zamordowane po to, by złamać opór jego mieszkańców i ukarać ich za odrzucenie „ruskiego miru”. O tym opowiada dokument Maksyma Litwinowa „Mariupol. Niestracona nadzieja”.

więcej »